Magazyn6601

134

nieco dłuższą od kielicha, z krajem prawie-2wargowym,— o wardze górnćj wzniesionej i wykrojonej, a dolnej o 3ch prawie - równych i roztwartych łatkach. Pręcików 4, wystających, z których 2 dólne cokolwiek dłuższe; nitki nagie; główki o 2ch woreczkach równoległych. Szyjka w wierzchołku prawie-równo wrębna; znamiona końcowe. Ziarna suche i gładkie.

Gat. 1. L. pospolita [O. vulgare Lin.], u dawnych domowa, leśną, czerwoną lub białą zwana. W. t. Kit.— Ziele trwałe; z kłębem czołgającym się, gęsto-włóknisto-korzeniowym. Łodyga do 2' wzniesiona, tęga, okrągławo - 4ścicnna, ku górze gałęzista, prawic-szorstkowłosa, często cisawo-czer-wonawa. Liście ogonkowe, jajowato, przytępione, (1‘/₂" i 1"), całobrzegie lub czasem niewyraźnie ząbkowane, lckko-włosiste— zwłaszcza na nerwach i brzegiem. Kłosy w podbal-daszkach zbitych, szypułkowe, krótkie, okrągławe, kilkakrot-nie-3dzielne, na końcu łodygi i każdej gałęzi; o przysadkach 4szeregowych, nieco - kończystych, w końcach szkarłatnych, rzadko-włosistych, 2 razy dłuższych od kielichów. Kwiatki różowe albo białe, od zewnątrz-włosiste,— o kielichach krótkowłosych, z gardzielą szkarłatną.— Pospolita po wzgórzach i górach, oraz zaroślach i gajach, a zawsze w miejscach mocno wystawionych na słońce; kwitnie od lipca do września.

Jeszcze i dziś znajduje zastósowauie ziele Lebiodki— herbu Origani, jako miło-wonne i korzenno-gorzkawe. Dawnymi czasy używano go nawet w zastępstwie herbaty chińskiej.

Gat. 2. L. kretsńska [O. creticuin Lin.], dawniej zwana także Dyptamem i Majorankiem kreteńskim. W. t. 105.— Ziele wieloletnie: którego łodyga na l‘/₂' wzniesiona, okrą-gława, cisawo-czerwona, biało- i tęgo - włosista. Liście jajowate, kończystawe, (%" i 'A"), prawie - całobrzegie, z obu stron szarawo - zielone, mniej więcój szorstkowłose, mocno kropkowane; kłosy dłuższe od liści, po 3 lub 5 wraz, graniaste, prawie-bezszypułeczkowe; przysadki jajowate, zielone, znacznie dłuższe od kielichów i tegoż samego co i liście pokrycia; kielichy nieco-brzuchate, Iśn^co kropkowane; korony białe, gruczołkowaue.— Dośó zwyczajna w Europie południo-wój, a szczególniej na Krecie; kwitnie w czerwcu i lipcu.

Woni i smaku mocnego majorankowego ziele i wierzchołki Lebiodki kreteiiskiej albo Chmiel hiszpański — herba et summitatog Origani cretici, jeszcze dziś jest używanćm lekarstwem, zwłaszcza na południu Europy. Olejek odkroplony z nich, także niekiędy zastósowywBny, znany jęst pod nazwiskiem olejku Chmielu hiszpańskiego.

RODZAJ 112. Mąjoran [Ulajoraiia Mónch.].— Kielich w podstawie lekko-dzwonkowaty, w kraju z przodu roz-