FizykaII09701

92

akiś czu s w regularne figury. Do okazania linij węzłowych na dzwonach służy też przyrząd, który Fig. 46 wystawia, (laleczki

drewniane, mające blisko 2 linije w średnicy, wiszą na rutkach i dotykają się brzegu dzwona w miejscach o 90° od siebie oddalonych. Wstrząsnąwszy go smyczkiem przy samśj takiej gałeczce,' widać, jak wszystkie cztery na raz od brzegu odlatują, gdyż wtencząs znajdowały się w miejscach najsilniejszego ruchu; jeżeli się zaś brzeg dzwona pociera smyczkiem w środku pomiędzy dwiema pin-. 46.    takiemi gałeczkami, zatćm

w miejscu, oddalonem o 45° od gałeczek, wtenczas prawie całkiem się nie ruszają, w przypuszczeniu, że dzwon najniższy swój ton wydaje, gdyż w tym przypadku dotykają się one dzwona w punktach węzłowych.

RUCH FALOWY W CIECZACH I GAZACH.

§ 17. Fale poułażne w cieczach i gazach. Gdy ciecze są ciałami sprężystemi i posiadają zawsze objętość naczynia przez się zajętego, powietrze zaś atmosferyczne wskutek ciśnienia, pod którem przy powierzchni ziemi zostaje, pewną ma gęstość i elastyczność, więc fale podłużne mogą w nich powstawać i dalej się przes3^rłać. A że woda i powietrze, jako przedstawiciele tych dwóch rodzajów ciał płynnych, są jednorodnemi i równozwrotne-mi systemami punktów materyalnych, zatem fale, w pewnem miejscu w nich powstałe, muszą się w postaci kul rozprzestrzeniać. Jeżeli tedy kulę C Mg. 41 (na n. sir.) we wnętrzu takiego płynu pomyślimy sobie wprawioną w drganie podłużne, przyczem ona bardzo prędko objętość swoją naprzemian powiększa i pomniejsza, widocznie cząstki płynu, który ją otacza, będą musiały w kierunku promieni doznawać naprzemian odśrodkowego