page0186

— 172 —

V

działy, co mają czynić. Nic nie ma szkodliwszego jak gdy nauczyciel samowolnie wykracza poza raz ściśle określony plan naukowy. »W planie naukowym musi mieć wszystko swoje uzasadnienie i czas«.

5) Po dłuższej nauce niech następują pauzy; gdyż dzieci potrzebują odświeżenia co do ciała i ducha. W czasie tym jednak niech nie będą dzieci bez wszelkiego nadzoru: wszelki iiałas, krzyk i niesforne, dzikie zachowanie się powinno być usunięte; nawet pauza ma służyć celowi wychowawczemu.

s) Niech się stara o to, ażeby ferye były należycie rozłożone. Tu rozstrzygają osobliwie lokalne stosunki: roboty w polu i t. p. Dzieci należą w pierwszej linii do rodziców; tym musi szkoła pozostawić je do pomocy przy bardzo ważnych i nie dających się odłożyć robotach. Nadto powinny dzieci kształcić się nietylko, ażeby osiągnąć pewną oznaczoną sumę wiedzy, ale także zaprawiać się do pracy cielesnej jakiej większa część dzieci w przyszłym zawodzie j(oświecać się będzie, a do której uskutecznienia ma też używać swojej wiedzy. Dalej w ten sposób zapobiega się temu tak uciążliwemu i szkodliwemu zaniedbywaniu szkoły, a nauczyciel może wymagać tern ściślejszego i pilniejszego uczęszczania do szkoły w czasie szkolnym.

b) Ze względu na miejsce niech przestrzega tego, co następuje:

a.) Wszystkie dzieci powinny mieć swoje stałe miejsce; którego bez pozwolenia nauczyciela nie mogą zmieniać. Skoro tylko dziecko do izby szkolnej wejdzie, udaje się na swoje miejsce i zachowuje się tam spokojnie, przygotowując się po cichu na godzinę szkolną, dopóki nie zostanie dany znak rozpocząć się mającej nauki.

(3) Miejsca dla dzieci trzeba oględnie wybierać. Nauczyciel powinien tu uważać na indywidualność dzieci. Niespokojni muszą siedzieć w pobliżu nauczyciela i na krajach ławek.

yj Wszystkie przybory szkolne dzieci i wszystkie sprzęty szkolne muszą mieć swoje oznaczone miejsce. Po każdora-zowein użyciu muszą być znowu na swojem pierwotnem miejscu położone. Także dla sukni zwierzchnych, nakryć głowy

http://rcin.org.pl