279
znański Florjan Czartoryski, do którego dyecezji należała Warszawa, oddał kościół ś. Krzyża Mis-sjonarzom r. 1653, których też długi czas francuzami zwano, gdyż byli najwięcej z tego narodu. Pierwszym polakiem missjonarzem proboszczem ś. Krzyża, był Bartłomiej Tarło. Syn Jana wojewody Sandomierskiego i Anny Czartoryskiej wojewodzianki Wołyńskiej, już z dzieciństwa objawiał chęć do cichego życia klasztornego. Odbywszy nauki w Rzymie, zostawał tam przy missjaeh apostolskich i wstąpił do kongregacji Missjonarzów.
Tymczasem kościół Warszawski ś. Krzj’ża zniszczony i zrabowany przez Szwedów, był w bardzo nędznym stanie. Księża Missjonarze zaczęli myśleć o całkowitem jego przebudowaniu. Król Jan Sobieski mieszkał natenczas wraz z żoną w swyrn Kazimierowskim zamku i hojnemi datkami oboje królestwo zaczęli składkę na budowlę swego parafjalnego kościoła. Panowie ze zwykłą sobie wspaniałością poszli za ich przykładem; ub ożsi dawali co mogli i nareszcie przyszło do tego, że po zupełnem obaleniu szczątków dawnego kościoła, przed samą wyprawą -wiedeńską, królewicz Jakób Sobieski położył kamień węgielny gmachu, który teraz oglądamy. Czternaście lat