page0578

570

Skutari — Skwarcialupi

handel nader ożywiony. W pobliża, w kierunku szczytu serajowego stolicy, wznosi się w Bosforze na odosobnionej skale u ieża 74 stóp wysoka, zwana przez Turków Kiskulessi (wieżą dziewiczą), przez Europejczyków mylnie wieżą Leandra.    F. H. L.

Skwa albo Skwańskie lasy, wielka puszcza w dawnem województwie Mazowieckiem na pograniczu Podlasia, ciągnęła się wzdłuż na mil dziesięć po nad rzeką Skwą, między rzekami Pisią, Ełkiem i Narwią. Zamieszkują te bory Kurpie (ob.), którzy w Skwańskiej puszczy, niezwyciężone zastępy Karola XII tak rozgromili, iż zaledwie sam z jednym tylko drabantem ujść zdołał, straciwszy 8,000 tego bitnego wojska, którem odniósł sławne zwycięztwo pod miastem Narwą.    K. Wl W.

Skwarcialupi {Sguarcialupi Marcelli), doktor medycyny głośny w XVI wieku w Polsce polemik. Urodził się w Piombinie, uczył się w Pizie, później był lekarzem w ojczystem miasteczku, dalej udał się do Rzymu, który opuściwszy zwiedził znaczną część Azyi i Europy. Dla sporów religijnych zatrzymał się w* Bazylei, gdzie Piotr Perma przez litość dał mu małą pensyją i obowiązek korrektora przy drukarni. W r. 1577 Perma pisał do Simoniusza polecając mu Skwarcialupiegó, aby mu miejsce jakie obmyślił. Wkrótce udał się Simoniusz do Bazylei, gdzie wywiedziawszy się o Skwarcialupi ni, napisał do Andrzeja Dudycza, polecając go na lekarza domowego, ale Dudycz odmówił mu tego miejsca. Przypędzony jednakowoż głodem do Polski, na Szląsk przybył i tam Dudycza poznał. Wyszło w tym czas dzieło Simoniusza Sfnopsis fe-brium naturalium (Lipsk, 1577). Skwarcialupi wnet z krytyką niektórych mniemań wystąpił, na co otrzymał odprawię od kilku stronników zaczepionego. Zawrzała zacięta walka pomiędzy doktorami w Polsce i Niemczech. Jednak w r. 1579 pisał znowu Skwarcialupi do Bukcelli odgrażając swojemi piśmien-nemi paradoxami przeciw rozmaitym uczonym medykom. Nie odpowiadał na to nic Simoniusz. Po sześciu latach Skwarcialupi za staraniem Blandraty już na dworze Siedmiogrodzkim umieszczony, pisał do Simoniusza w r. 1583 domagając się odpowiedzi. Simoniuszowi pokazującemu list odpowiadano, że Bukcellę także do sporów wzywał, ale pogardzony zamilkł. Simoniusz odpowiedział ostro. Skwarc.alupi nowy katalog dzieł swoich wyjść mających przysłał do Krakowa, z którym tytuł jakiejś diatriby przeciw Simoniuszowi umieścił. Ten surowo go skarcił i pod nazwiskiem Bartolda Breudesiusza katalog dzieł jego glossami opatrzywszy między ludzi puścił. Gniewał się za to wielce Skwarcialupi, wyzywał Simoniusza do walki w jakim przedmiocie medycyny lub chirurgii, lecz ten z ostatnią wrzgarda go traktował. Jako człowiek bogaty, strojny, z łańcuchem złotym na szyi Skwarcialupiemu w nagrodę zwycięztw^ra pieniądze, a za karę zwyciężonemu plagi ofiarował. Nakoniec napadł na pisemko Skwarcialupiegó De Arespknsmate etc. i wszystkie w dziełku jakiemś w^r r. 1584 w Wilnie dru-kowanem wyśmiewał, nim jeszcze wydrukowane było, kopiją postał Bukcelli. Skwarcialupi tedy przez Bolognettę kardynała, przez Possewdna Sebart Montelupiego, przez Laternę starał się, aby wyjściu na jaw pisma przeszkodzić. Ci uważając te spory za obce, nie chcieli się mieszać. Wtenczas Skwarcialupi swój tryumf wydał, a wkrótce Simoniusz swoją odpowiedź. Zaraz po przybyciu Simoniusza do Krakowa, był ciężką chorobą złożony bogaty mieszczanin i kupiec tutejszy Filipowski, którego Oczko leczył. Później pomimo odradzania podjął się Simoniusz wyleczyć rzeczonego Filipowskiego, który gdy umarł powstała wielka nienawiść pomiędzy Simoniuszem, Oczkiem i Skwarcialupim.