page0854

846

Salmijak — Salomea

dzie rozpuszcza sie bardzo łatwo, 1 część mniej niż w 3 części wody zimnej, i w równej wadze wody wrzącej; smak ma słony, ostry, nie ma zapachu, w temperaturze bowiem zwyczajnej jest nie lotny; ogrzany ulatnia się wydając gęsty dym biały. Użytki salmijaku są rozliczne, używa się bowiem jako środek pomocniczy przy lutowaniu metalów, przy pobielaniu miedzi, mosiądzu, żelaza, przy pokrywaniu tego ostatniego cynkiem, oprócz tego przy drukowaniu perkalików i w farbierstwie, w fabrykacyi platyny, oraz do wyrobienia tak zwanego kitu żelaznego (ob. Kit), amonji gryzącej i niektórych preparatów farmaceutycznych, nakoniec ważnem jest jego zastosowanie w rozbiorach chemicznych do zatrzymania w roztworze magnezyi, manganu i nie-Których innych ciał.    T. C.

Salnica, miasteczko w gubernii Podolskiej, odległe o 32⁵/₇ mil od miasta gubernijalnego Kamieńca Podolskiego. Liczba mieszkańców jego wynosi 2142 głów płci obojga (w roku 1861).    J. iSa...

Salniczka, rzeczka w dawnem województwie Podolskiem, powiecie Laty-czowskiem, wypływa z nad samego Czarnego-Szlaku j wchodzi do Słuczy z prawnej strony

Salomu, żona Zebedeusza, rybaka z Kafarnaum, matka świętych Jakuba większego i Jana Ewangelisty, jedna z świętych niewiast, które towarzyszyły Jezusowi Chrystusowi (s. Marek 6, 17; ś. Łukasz 3, 19). Kościół obchodzi jej pamiątkę dnia 22 Października. Niektórzy nazywali ją córną Józefa świętego z pierwszej żony Salome, córki Aggeusza. Ale szczegóły o tern małżeństwie należą do apokryfów.    L. h.

Salomea (święta), królowa Halicza i Węgier, córka Leszka Białego, księcia krakowskiego i sandomierskiego i Grzymisławy „rodzaju ruskiego” powiada Skarga. Urodziła się dosyć późno i ojciec już wahał się w nadziei, czy doczeka się kiedykolwiek potomstwa. Chciał syna, ale pocieszył się córką. Doczekał się następnie i syna Bolesława, przezwanego Wstydliwym. Salomea „z młodości duchem boskim napełniona, wielkiej skłonności do służby Bożej była.” Nap.erał się o nią Jędrzej, król węgierski, dla syna swego Kolomana, groził nawet po odmowach wojną. Leszek odpowiadał, że córkę poślubił Bogu. ,.Ale gdy panowie w to się wkładali i rada jego/ przyzwolił. Trzy lat miała Salomea kiedy ją wywieziono do Węgier. Powody takiego postępowania Andrzeja i Leszka wytłómaczą srę łatwo i stosunkami polityeznemi Węgier. Ha-liczanie słali do króla z proźbą ażeby im dał na państwo swego młodszego syna; król rad był temu zaproszeniu, br już i dawniej krążyli Węgry około Halicza, chciał i Andrzej do państw swoich przyciągnąć tę ziemię, wdawał się nie raz w jej sprawy, nawet panował w niej krótko. Nie mógł jednak tam się osiedlić, tem bardziej nie mógł obrażać układu międzynarodowego w Starej wsi przed laty zawartego, pomiędzy ojcem swoim Belą a Kazimierzem Sprawiedliwym. Układ ten zabraniał Węgrom rozpościerać się na północnej stronie Karpat. I Kazimierz Sprawiedliwy i Leszek Biały źle widzieli to wdzieranie się Węgier. Król Andrzej pragnął więc to niby pogodzić dwa prawa, cnciał na równi iść z Krakowem, wiedział że póki Leszek milczy, poty panowanie Kolomana niepewne. Haliczanie obiecywali przyjąć uniję z kościołem. Andrzej pisał do stolicy apostolskiej, o legata prosił, bo chciał dźwignąć nowe królestwo na Haliczu, a związkiem z Rzymem i godnością tą ściślej powiązać Halicz z Węgrami. Honoryjusz III nie miał czasu wysłać osobnego legata i upoważnił arcybiskupa strygonskiego do koronowania Kolomana. Świetne uroczystości odbyły się w r. 1214. Zjechali się razem w Haliczu biskupi Węgier