page0979

971

Sarnicki

teologii, w której będąc wydoskonalony został kaznodzieją, a potem ministrem wyznania helweckiego w Niedźwiedziu w Krakowskiem. Wówczas po Janie Łaskim (ob.) z którym w ścisłej źył przyjaźni i na którego pochwałę miał łacińską mowę, był najżarliwszym obrońcą kalwinizmn w Małej Polsce. On to na synodzie w Lublinie 1560 r. złożonym, skłonił Grzegorza Pauli i innych antytrynitarzy, aby naukę swoję w tej mierze pod rozwagę i roztrząśnienie profes-sorów i pastorów tyguryńskich, heidelbergskich i genewskich poddali Zdanie tychże professorów o nauce antytrynitarzy wydał wtedy Sarnicki drukiem w dziełku pod tytułem: 1) Judicium et censura Ecclesiamm piarum de dogmatu in quibusdam prminciis septentrionalibus contra adorandam Ti initatem per q>iodam lurbulentos nomter sparsa (Kraków, druk Wierzbięty, 1561, w 8-ce). Nadto odbywał bez ustanku wymowne dysputy z antytrynitarzami, chcąc ich przy kalwinizmic utrzymać. Taką dysputę odbył z Pinczowianami w r. 1560, w Krakowie i Pińczowie 1563, z Grzegorzem Pauli i antytrynitarzami litewskimi w Piotrkowie 1562 i indziej. Zaczem superintendentem, senijorem dystryktu krakowskiego mianowany 1563 r., znajdował się na wszystkich synodach różnowierców polskich, poczynając od zjazdu w Chrzęcicach 1556 r. i na sejmach warszawskim 1563, piotrkowskim 1565, również jak na synodzie san-domirskim 1570 r., zgodę zborów polskich i litewskich w swojem i kol-legów^r imieniu podpisał. Do tej epoki jego życia nadzwyczaj czynnego w dziejach Kościoła wyznania helweckiego w Małej Polsce, należą następne dzieła drukiem ogłoszone a dotąd znane: 2) 0 uznaniu prawego w Trójcy jedynego Boga, Kazań troje naprzeciw przybyłym Włochom (myjanom (Kraków, druk M. Wierzbięty, 1564, w 8-ce). Kazania te miał Sarnicki podczas sejmu w Warszawie 1563 r. 3) Rozmowa Piotrkowska o Bogu w Trójcy jedynym z pozwolenia Zygmunta Augusta króla w czasie sejmu 1565 przez Parnickiego Jakuba Sylwiusza i innych prawowiernych Luteranów z Grzegorzem Pauli Brzezińskim i Jerzym Schumannem Antytrynitarzami, przez S. Sarniekiego na język polski przeloiona (tamże, u tegoż 1568 w 4-ce). Dzieło nadzwyczajnej rzadkości. Bezmała prawie toż samo wydane po łacinie pod tytułem: 4) Collatio in qua aperte demonstratur blasphemia Gre-gorii Pauli, quondam Cracomensis Ministri adeo conformis esse in triginta usque artkulis doclrinae Arii etc. (tamże, u tegoż r., w 4-ce). Gdy Grzegorz Pauli z Brzezin, minister zboru krakowskiego, powstając przeciw nauce o Trójcy świętej, wydał dziełko: Tabula de Trinitate, Kalwin na prośbę Sarniekiego, przysłał napomnienie do Małopolan, ażeby trzech istności w Bogu nie rozdzielali i nie wystawiali sobie trzech Bogów w^r Trójcy świętej. Napomnienie to wydał Sarnicki pod tytułem: 5) Brecis admonitio Joannis Calcim ad Fratres Polonus (tamże, u tegoż, 1562, w^r 8-ce), dziełko na które odpowiedzieli cierpko antytrynitarze, mianowicie Jan Kazanowski i inni. Po ostatnim synodzie sandomirskim 1570 r., niknie ślad działalności Sarniekiego pomiędzy kalwinami polskimi. Według wyrażenia się Sandiusa, jak mówiono, umarł 1573 roku (dieitur mortuus esse); lecz współczesny Cichocki utrzymuje, że wkrótce potem przeszedł na wyznanie katolickie, co nam się nie zdaje, zważając, że w następnych swych pismach zawsze jawuią przychylność ku różnowiercom okazywał. Również wątpliwe jest, aby jak mów» tenże, z ministra kalwińskiego został wojskowym (Alloq. Osiec. I, c. 24), bo chociaż o sztuce tej pisał, lecz sam nigdzie o swej tego rodzaju służbie nie wspomina, owszem powiada iż nauki wśród gospodarskich nabywał kłopotów. Prawdopodobnie zatem wi-