niemieckich.
Dyscyplina teologiczna, której przedmiotem jest wiara modlącego się Kościoła i sposób, w jaki się ona wyraża w formach słownych i pozasłownych w liturgii sprawowanej w Kościele. L. stanowi refleksję nad celebrowaną liturgią jako miejscem wiary - wówczas mowa jest o li systematycznej; w aspekcie historycznym mamy do czynienia z 1. historyczną; w aspekcie wymogów praktycznych - z 1. pastoralną. Mając na uwadze zadania, można powiedzieć, że 1. jest nauką teologiczną, refleksją koncepcyjną, sytuacyjno-retrospektywno-prospektywną.
Po raz pierwszy słowa 1. użył G. Cassander (1513-1566): Liturgica, de ritu et ordłnatione Dominicae coenae celebrandae, Ko 1558. Oświecenie podjęło teoretyczną refleksję nad liturgią. Praktyczną teologię zakwalifikowało jako samodzielną dyscyplinę naukową i w ramy tej dyscypliny włączono 1. (zob. F. X. Schmid, Grundrifi der Liturgik, Passau 1836; Liturgik der christkatholischen Religion, 3 t., Passau 1832/1833; 1840/1842; uczeń F. X. Schmida, J. M. Sailer, Vorlesungen aus der Pastoraltheologie, 3 t., Mn, t. 1: 1788-1789, t. 2: 1820, t. 3: 1821). Wprawdzie Schmid uznał 1. za samodzielną dyscyplinę, ale dopiero działalność naukowa k- Guardiniego sprawiła, że w większości uniwersytetów 1. uznano za samodzielną dyscyplinę naukową.
W j. niem. pojawił się termin Liturgiewissenschaft (nauka o liturgii). Użył go k- Guardini (1888-1968) oraz L. C. Mohlberg i O. Casel. Oba terminy (Liturgik 1 Liturgiewissenschaft) są używane, chociaż np. Guardini łączy z terminem Liturgik ekmenty bardziej praktyczne, natomiast z drugim terminem wiąże badania nauko-