DSC00632 (8)

752

LITURGIA

Wg KL uobecnienie Chrystusowego Misterium Paschalnego w I. dokonuje się pod osłoną znaków, które są widzialne i skuteczne (—» symbol i znak w liturgii).

Novum soborowego rozumienia 1. jest jej historiozbawczy wymiar. U jej początków znajduje się wola Boga zbawienia wszystkich ludzi, nieustanne podejmowanie przez Najwyższego inicjatywy (Hbr 1,1), wychodzenie ku człowiekowi Zwracanie się Boga ku ludziom Ojcowie Kościoła nazywali mysterion (łac. sac-ramentuni). Cały ST jest wielkim wychodzeniem (katabasis) Boga ku ludziom, które osiągnęło szczyt w wydarzeniu Jezusa Chrystusa, w Jego życiu, które było w pełni liturgiczne zarówno w etapie galilejskim (nauczanie), jak i jerozolimskim (męka. śmierć, zmartwychwstanie). W 1. Duch Święty uobecnia czyn Chrystusa, inne czyny jako wyraz i część Jego zbawczej woli wspominane są w anamnezie. L. posiada swój początek w zbawczym działaniu Boga, w Jego zwróceniu się ku człowiekowi, w katabasis i kenozie Syna Bożego, oraz w Jego uwielbieniu. Bez zmartwychwstania Chrystusa 1. brakowałoby fundamentu.

Trzeba podkreślić inny punkt wyjścia uczestników Soboru: pojmowanie 1. jako zbawczego działania Boga w stosunku do ludzi, a nie jako publicznego i należnego Bogu kultu (jak w Mediator Dei).

Historiozbawcze rozumienie l. jest równocześnie rozumieniem trynitarnym. Przez znaki widzialne uobecnia się w 1. centralna tajemnica chrześcijańskiej wiary - laska zbawienia, trynitame samoudzielanie się Boga, które koresponduje z we-wnątrztrynitamym życiem Boga (K. Rahner: oikonomiczna Trójca jest Trójcą immanentną i odwrotnie). L. Kościoła jest realnym symbolem ekonomii zbawienia Trójjedynego Boga, jest działaniem trynitarno-komunikatywnym (komunikującym życie Boże, zbawienie).

KL 8 dopełnia rozumienie 1., określając jej związek z 1. sprawowaną w niebie (—» liturgia nieba). To dzięki temu, że w domu Ojca uwielbiony Jezus Chrystus, Wieczny Arcykapłan, razem z aniołami i świętymi sprawuje 1., może dokonywać się 1. w rzeczywistości ziemskiej. Jest ona przedsmakiem uczestnictwa w 1. nieba. Łączność pomiędzy 1. nieba i 1. na ziemi często przywołuje się w tekstach liturgicznych (np. zakończenie prefacji). W ten sposób ujawnia się potrójny wymiar czasowy, zwięźle wyrażony przez św. Tomasza z Akwinu: wspomnienie przeszłości (commemoratio praeteriti), uobecnienie (demonstratio praesentis), zapoczątkowanie udziału w 1. nieba (prognosticum futuri) (STh III, 60, 3).

W KL 9 powiedziano, iż mimo że 1. stanowi szczyt w życiu Kościoła, nie wyczerpuje całej jego działalności. Szczyt, góra zakłada „podgórze". Misterium Chrystusa wymaga wiary. Działania zmierzające do obudzenia wiary, pogłębienia jej zwykło się określać mianem —» martyria, a także świadectwa miłości H diakonia) budującej wspólnotę (komonia).

KL podjęła też zagadnienie podmiotu działań liturgicznych. Czynności liturgicz* ne nie są czynnościami prywatnymi, lecz kultem Kościoła, który jest sakramentem jedności. Kościół jest podmiotem działającym. Dlatego KL tak silnie podkreśla aktywne uczestnictwo w 1. KKK precyzuje: „Liturgię celebruje cała wspólnota. Ciało Chrystusa zjednoczone ze swoją Głową... czynności liturgiczne należą do całego Ciała, uwidaczniają je i na nie oddziałują" (1140). „Zgromadzenie, które celebruje, jest wspólnotą ochrzczonych, którzy «poświęcani są przez odrodzenie i namaszczenie Duchem Świętym jako dom duchowy i święte kapłaństwo, aby... składać ofiary duchowe». To «kapłaństwo wspólne» jest kapłaństwem Chrystusa.