DSC00602 (8)

19

I. Liturgia: znaczenia i rozwój terminu

a) Liturgia kultem Kościoła

Przeciwstawiając się jurydycznemu, ceremonialnemu rozumieniu liturgii, Lambert Beauduin (zm. 1960), benedyktyn, dokonując przełomu w Ruchu Liturgicznym proponował traktowanie liturgii jako kultu Kościoła. „Liturgia jest kultem Kościoła”. Chrystus wyznaczył Kościołowi cel -uwielbienie Boga. Kościół w konsekwencji to wspólnota adoratorów Boga - społeczność wielbiąca Boga. To uwielbienie jest źródłem identyczności chrześcijan^{1 2}. Chrystus sprawuje obecnie swoje kapłaństwo poprzez posługę hierarchicznego kapłaństwa. Sprawowanie to jest źródłem uświęcenia ludzi.

b) Liturgia mysterium Chrystusa i Kościoła

Ujęcie liturgii przez Beauduina, upowszechnione w Belgii i Italii, znajduje pogłębienie w pracach Odo Casela (zm. 1948), mnicha benedyktyńskiego z Maria Laach. Bronił on misteryjnego rozumienia kultu chrześcijańskiego. „Liturgia jest - zdaniem Casela - misterium Chrystusa i Kościoła”¹², ,jest misterium kultycznym Chrystusa i Kościoła”¹³. Misterium kultyczne (sprawowane w liturgii) jest obiektywną i konieczną eksplikacją i przedstawieniem (reprezentacją) zbawczego dzieła Chrystusa w taki sposób, że w misterium kultu staje się „widzialne”, obecne i skuteczne Misterium Chrystusa, w nim w jakiś sposób „obecna jest kontynuacja i wyjaśnienie ekonomii Chrystusa”. Casel podaje także inne określenie liturgii: JLdturgia est actio ritualis operis salutiferi Christi, id est praesentia operis dmini redemptionis sub velamine symbolorum” (Liturgia jest czynem rytualnym zbawczego dzieła Chrystusa, to znaczy obecnością zbawczego dzieła pod osłoną symboli). Misterium liturgiczne rozumiał jako akt zbawczy Chrystusa (a nie tylko jego powtórzenie), który staje się obecny dzięki anamnezie uobecniającej Osobę i czyn Chrystusa. Za istotę liturgii uznawał obecność Chrystusa i Jego zbawczego czynu pod osłoną symboli chrześcijańskiego kultu, w których w sposób sakramentalny i duchowy dokonuje się obiektywne uobecnienie historycznego aktu Chrystusa. Chrystus historii i Chrystus wiary to jeden i ten sam Chrystus.

1

¹¹ Stanowisko swoje wyłoiył A. BEAUDUIN w procy: La pieli de V Eglise, Louvain 1914. Praca posiadała kilka wydań, tłum. poi.: S. KOPEREK, Modlitwa Kościoła, Kraków 1987.

^,ł ODO Casel, Dos christliche Kulrmysterium, Regensburg 1960, wyd. 4,59, tłum. poi. Chrześcijańskie misterium kultu, Kraków 2000.

2

Mysteriengegenwart, JLW 8(1928), 212.