scandjvutmp12801

287

wemi. Nie ma wątpliwości, ze takie uocne życie sztuką tylko, za pomocą przeciwnych naturze bodźców, utrzymywane, trudzi i osłabia działania nerwów; stąd wynika uszczerbek w innych siłach żywotnych ; stąd owa bladość, dolegliwości żołądka, bezwładność naczyń pokarmowych ; stąd utrata, lub zmiana w smaku, stąd owa żądza pokarmów ostrych , drażniących, kwaśnych 11. d. Z tego powszechnego osłabienia, z tego wymuszonego spoczynku ciała wynika także niemoc organów macicznych; a jeżeli zdolne są do uczuć na chwilę, będą to same spazmatyczne wstrząśuienia, które sprawie w nich tylko mogą jakie mocne obrazy widowisk , lubieżne czytanie, burzliwy i drażniący taniec i t. p.

Dla czegóż to widzimy, że żony kreolów, którym niewolnicy, pilną usługą oszczędzają najmniejszego ruchu, jak również nasze damy wysokiego rodu, są pospolicie tak słabe, delikatne, tak czułe na wszelkie wrażenia i lak łatwo podległe chorobom? Nie jestże to skutek miękkiego wychowania , które zachwyca wprawdzie pod względem fizycznym, ale zawsze jest drażliwe i dręczące we względzie moralnym ? Owa mała kobietka, zdająca się być uosobnioną nieczułą obojętnością, tak ścisłego wymagająca posłuszeństwa, okrutniejszą jest nad wszystko co tylko wystawić sobie można. Ze swego dywanu zawsze cierpkie, zawsze ostre wydaje rozkazy i naznacza kary swym niewolnicom i niewolnikom. Bezustannie miotana jakąś passyją, ciągle gdćrze, daje przepisy, rozrządza, o lada co zapala się gniewem, i zdaje się tym więcej wymagać im mniej sama działa i im więcej jej usługują. A gdy jeszcze do tego moralnego rozjątrzenia, dodamy niepomiarkowane używanie kawy, spirytusowych napojów, tureckiego pieprzu i korzeni (jak to czynią kreolki po kolonijach), a potem ciągłą bezsenność, częste, rozwiązłe tańce, z całym ogniem i uniesieniem, jakie tylko natchnąć w^r nie może gorący klimat; jeżeli wreszcie przydamy różne wzruszenia, już to roskoszy, już zgryzoty, bojażni, zemsty i innych namiętności, które zwykle nieodłączne są od wielkiśj fortuny, będziemy mieli dokładny obraz dolegliwości, jakich musi doświadczać młoda trzynaście do piętnastu lat mająca dziewica w pierwszych chwilach zjawienia swój regularności.

Ale skoro się pozna przyczynę choroby, nie pozostanie inne