scandjvutmp15101

297

ARTYKUŁ IV.

O chorobach i organicznem wyradzaniu się Murzynów.

Oprócz wymienionych dotąd wiele jeszcze jest innych dowodów na poparcie zdania, że gatunek murzyński wielce jest od naszego różny; że ta różnica nie tylko okazuje się w kolorze, ale i wewnętrznych częściach ciała, których układ nie ze wszystkiem podobny jest do układu naszego ciała. Przypuśćmy nawet, że w skutek przypadkowego wyrodzenia, zdarzy się Murzyn biały, czyli owćj mlecznej cery, jaka bywa właściwa tak zwanym Dondo, Kakerla• kom i Albinom, i wreszcie wszystkim bladym osobom; bez wątpienia układ twarzy Murzyna , jego przedłużona gęba, jego grube wargi, rozdęty nos, wełniaste włosy, w tył posunięty otwór głowy, jego chód rozbity, a bardzićj jeszcze niż to wszystko, wyraźne piętno zwierzęcości jego charakteru, jego całkiem fizyczne skłonności, przewaga zwierzęcćj zmyślności nad umysłowemi władzami, wszystko to razem odróżnia wydatnie jego gatunek.

Prócz tego uwżać należy, że Murzyni mają wiele chorób wcale różnych od chorób ludzi białych, co także dowodzi radykalnej ich od nas różnicy. Jak zaraźliwa choroba jednego gatunku zwierząt nie udziela się innym obok niego żyjącym, gdyż wcale różna jest ich kompleksyja, tak również pian Murzynów zaraźliwy, im właściwy gatunek choroby, byuajmnićj nie przechodzi na ludzi białych pomiędzy Murzynami żyjących. Widzićć się często zdarzy dotknięte tą chorobą Murzynki karmiące swą piersią dzieci Europejczyków bez zaszczepienia w nich swej choroby; tymczasem pian udziela się między Murzynami przez sam wyziew skórny lub dotknięcie, podobnie jak ospa między Europejczykami (1). Inną, szczególniej na wyspach amerykańskich, Murzynom właściwą chorobą jest ból zo-łądka. Tćj chorobie Murzyni z rodu Kongo bardzićj podlegają jak wszyscy inni, nazywają ją także chorobą serca. Cierpiącego tę chorobę Murzyna żółknieje skóra na ciele, mówią wtedy, że ma twarz patalową; jego język bywa wtedy biały, nieczysty; opauo-

(lj Pian jest chorobą połączoną z wysypką, czyli chorobą skórną, mającą niejakie podobieństwo do choroby wenerycznej, a to ropiejącenti po ciele krostami, wszakże raz tylko w życiu podlegają jej Murzyni, podobnie jak my ospie; jest to nawet pewny gatunek zolzuic czyli strupów, których oni za miodu dostają.