009

Z prawej strony placu, w sąsiedztwie kopalni gliny, znajdują się urządzenia do przygotowania zawiesiny glinianej 8 i 9 i zaprawy cementowoglinianej 10 oraz zmagazynowany piasek 11 do wyrobu dachówek. W sąsiedztwie tych urządzeń część szopy zamknięta jest ścianami i przeznaczona na skład cementu 12 oraz pomieszczenie na wyrób dachówek i gąsiorów 13.

2. Wyposażenie wytwórni bloków

Szopa. Bloki mogą być formowane na placu „pod gołym niebem”, ponieważ przelotny, letni deszcz nie wyrządza szkody gotowym blokom, jednak latem, w południe, bloki mogą pękać

Magazyn cementu t narzędzi

Przekrój poprzeczny

i)    Li    U

Wyrób bloków glinianych I §

I r

Wyrób dachówek i gąsiorów

, ćz£_

-4.00

4.00—■f— 400    ' 4.00-

-----16.00--

Rys. 10. Rzut poziomy i przekrój szopy

wskutek silnego działania słońca. Żeby nie przerywać pracy w czasie długotrwałego deszczu oraz w celu zabezpieczenia przed słońcem (na 1 dzień) świeżych bloków wykonanych w godzinach południowych upalnego dnia należy przygotować jakiekolwiek miejsce pod dachem. Przy małej produkcji wystarczy klepisko stodoły lub szopa na wóz i sprzęt rólniczy. Dla większej produkcji zespołowej należy wykonać szopę.

Szopa pokazana na rys. 10 wykonana jest z okrąglaków średnicy około 14 cm wkopanych w ziemię w trzech rzędach co 4 m. Część szopy na długości 4 m jest wykonana z bloków glinianych na zaprawie glinianej, przy czym ściany zewnętrzne są grubości 1 bloku (33 cm), wewnętrzna zaś — grubości V2 bloku (16 cm). Pozostała część szopy jest otwarta. Dach o małym i . iku nad częścią zamkniętą pokryty jest papą na deskach -korkowych, w pozostałej części — samymi deskami przybi-I vmi prostopadle do kalenicy dachu. Część zamknięta zawiera pomieszczenie na wyrób dachówek i gąsiorów cementowogli-it Innych oraz magazyn cementu i narzędzi. W magazynie po

dłoga wykonalna jest z desek na legarach, w pozostałej części «/,opy z ubitej ziemi wzniesiona 20 cm ponad teren.

Sprzęt. Do małej produkcji łącznie z kopaniem gliny potrzebne są 2 łopaty, tak zwane sztychówki, 2 motylki, nosze pokazane na rysunku 11 oraz maty do przykrywania zmagazynowanych bloków.

Do zespołowej produkcji potrzebne są: szufla konna (rys. 8), 7 łopat, 1 kilof, 2 konewki, formy, 6 daszków do przykrywania bloków, mieszadło do gliny i 5 taczek (3 — do wożenia gliny, -I--datków i masy glinianej oraz 2 — do wożenia bloków).

Mieszalnik konny do gliny może być fabrycznej produkcji lub wykonany samodzielnie w następujący sposób (rys. 12).

Z desek grubości 38 mm zJbita jest ośmiokątna beczka szerokości 80 do 90 cm i wysokości 1,20 do 1,50 m. Beczka wzmocniona jest u góry, pośrodku i u dołu jarzmami z belek 10X10 om, oraz w rogach trójkątnymi słupami. Nad dnem beczki wycięty jest otwór o wymiarze 24X24 cm, którym wychodzi przerobiona glina. Pośrodku beczki osadzony jest pionowy słup stalowy ^l) o przekroju kwadratowym grubości 70 mm lub lub okrągły średnicy 80 mm. Zaokrąglony dolny koniec słupa osadzony Jest w łożysku stalowym, umieszczonym w poprzecznej belce

') Obecnie żelazo nazywamy stalą o mniejszej zawartości węgla, ii więc bardziej miękką.

21