0134

ppor. Gintowta, wracałem na okręt starając się nie przyspieszać kroku, na co miałem niezmierną ochotę.

Po obiedzie otrzymałem polecenie od dowódcy, by udać się na ORP „Mazur” celem rozszyfrowania depeszy, z którą u nas jakoś nie mogli sobie poradzić (jeśli mnie pamięć nie myli, była to koperta z kryptonimem „Rurka”, oznaczająca: „działania wojenne z Niemcami rozpoczęte”) ⁵.

Na „Mazurze” większość oficerów znajdowała się w messie. Gdy zameldowałem się u dowódcy kpt. mar. Rutkowskiego, zostałem skierowany do ppor. mar. Siemaszko, który był w swojej kabinie. Układał się on właśnie na poobiednią drzemkę, gdy mu w tym przeszkodziłem. Potwierdził rozkodowaną kopertę i pozbył się mnie szybko. Wracając z „Mazura” dochodziłem już do „ostrogi”, gdy od strony Zatoki ukazały się w słońcu stalowe kadłuby nurkowców niemieckich. Rozpoczął się nalot na port wojenny i na baterię [kal.] 100 mm „Canet” na Cyplu Oksywskim.

Jedna grupa samolotów atakowała falami baterię, druga port wojenny. Głównym celem ataku w porcie był basen okrętów podwodnych, które na szczęście przed paru godzinami opuściły go, a na swoje nieszczęście miejsce to zajął „Mazur”.

Już pierwsze bomby dosięgnęły go. Pochylił się na zewnątrz od mola i zaczął tonąć. Pomyślałem, że musieli zginąć wszyscy oficerowie, gdyż widziałem ich przed chwilą pod pokładem, lecz — jak się potem okazało — załoga „Mazura” nie została zaskoczona i wszyscy byli na pokładzie na stanowiskach. Zginęła natomiast niemal cała załoga maszynowa, znajdująca się na stanowiskach w kotłowni i maszynowni.

Dużo zostało rannych i zabitych także na pokładzie, lecz z oficerów nikt nie zginął. Bohatersko walczyła załoga „Mazura”, żaden marynarz nie opuścił stanowiska bez rozkazu. Artylerzyści stali po pas w wodzie, prowadząc jeszcze ogień do samolotów niemieckich. Między innymi bardzo dzielnie zachował się por. Dehnel, kierując ogniem przeciwlotniczym do końca, a następnie ratując pływających wokół okrętu rannych marynarzy.

Załogi obu kanonierek, zacumowanych przy ostrodze, bezpośrednio przed nalotem, wykorzystując przerwę obiadową, w większości znajdowały się na molo. Kilku marynarzy prało drelichy, inni komentowali wypadki dnia, wygrzewając się na słońcu i paląc papierosy. Na świst pierwszych spadających bomb część przypadła do ziemi, część skoczyła na okręt, niektórzy zaś stali z zadartymi głowami, obserwując groźny lecz piękny zarazem widok wyłaniających się z poświaty słonecznej i pikujących w dół nurkowców. Kpt. Mieszkowski zorientował się bardzo szybko i natychmiast wydał rozkaz odeumowania. Załoga błyskawicznie rzuciła cumy, okręt odchodził już od nabrzeża, gdy marynarze znajdujący się na

⁸ Autor myli się. Kryptonim „Rurka” oznaczał akcję postawienia zagrody minowej przez „Gryf” i trałowce.

120