Znając zakres w amperomierza przed poszerzeniem zakresu oraz jego rezystancję r, z zależności (2.24) oblicza się rezystancję którą należy włączyć równolegle do zacisków amperomierza dla ^-krotnego zwiększenia zakresu. Zasadę poszerzania zakresu pomiarowego woltomierza magnetoelektrycznego przy użyciu posobnika przedstawiono na rysunku 2.7, gdzie woltomierz zestawiony jest z magnetoelektrycznego ustroju pomiarowego o rezystancji r oraz układu pomiarowego charakterystycznego dla woltomierza o rezystancji R.
Rv
R,
UD
Rys. 2.7. Układ do poszerzania zakresu woltomierza magnetoelektrycznego
Oporność wewnętrzna woltomierza wynosi Rv - r + R. Prąd maksymalny /max, jaki moa płynąć przez ustrój pomiarowy miernika, wynika z zależności
i... = ■
gdzie lfmax - zakres woltomierza przed poszerzeniem zakresu.
Poszerzenie zakresu pomiarowego woltomierza polega na połączeniu szeregowo z wolto mierzem opornika o rezystancji RPi której wartość określa się z warunku, że przed i po zmianie zakresu /max = const, wynikająca stąd zależność
V*
R.
umożliwia wyznaczenie Rp ze związku:
Rp=Rv(b~ 1),
gdzie Up - zakres woltomierza po zmianie zakresu.
Celem ćwiczenia jest: poznanie zasadniczych rodzajów analogowych mierników' elektrycznych, nabycie umiejętności wykorzystywania ich możliwości metrologicznych, a także poznanie sposobów wyznaczania błędów przy pomiarach bezpośrednich i pośrednich.
Wartość stałej należy wyznaczyć z zależności (2.12), uzyskane wyniki ująć w tabe-
Tabela 2.1
Amperomierz |
Zakres [A] | |
Cp [A/dz] | ||
Woltomierz |
Zakres [V] | |
Cp[V/dz] | ||
Watomicrz |
Cewka prądowa zakres [A] | |
Cewka napięciowa zakres [V] | ||
Cp [W/dz] |
Dla wyznaczenia czułości na skali omomierza wykorzystuje się dwie podziałki, jedną opisaną wr [£2], drugą w stopniach kątowych. Sposób przeprowadzenia pomiarów jest na-stępujący. Do zacisków wejściowych omomierza należy dołączyć opornik dekadowy. Następnie, regulując pokrętłami dekady, spowodować wychylenie wskazówki do położenia odpowiadającego pierwszej opisanej w [Q] działce na skali przyrządu. Wartości x w [£2] ze skali omomierza przypisać wartość kąta a, o jaki wychyliła się wskazówka. Z kolei przez zmianę nastaw dekady doprowadzić wychylenie wskazówki na skali omomierza do najbliższej działki nieopisanej. Przyrostowi rezystancji Ar w [Q] ze skali omomierza przypisać przyrost kąta Aa ze skali kątowej. Pomiary przeprowadzać w opisany sposób dla każdej opisanej działki na skali omomierza. Dla każdego wychylenia wyznaczać czułość Aa
S =- (Ax - przyrost rezystancji w [£2] na skali pomiędzy opisaną działką omomierza
Ax
a najbliższą działką nic opisaną, Aa przyrost kąta w stopniach odpowiadający Ar).
Wyniki pomiarów ująć w tabeli 2.2.
35