043

43

\.2. Metoda różniczki zupełnej

Opisane powyżej pojęcia dotyczyły wyłącznie błędów przypadkowych, istnieje jednak pojęcie niedokładności pomiaru, obejmujące łącznie błędy przypadkowe i systematyczne. Terminem tym określa się zespół wszystkich błędów systematycznych oraz granicznych błędów przypadkowych. Niedokładność pomiaru jest praktycznie największym błędem, jakim może być obarczony wynik pomiaru, pod warunkiem, że nie został popełniony błąd nadmierny. W przypadku usunięcia z surowego wyniku pomiaru błędów systematycznych, niedokładność pomiaru staje się równa niepewności pomiaru .

U warunkach praktycznych często nie przeprowadza się szczegółowej analizy błędów, a jedynie określa niedokładność pomiaru, jako sumę bezwzględnych wartości błędu wskazania i błędu odczytania (zależność 6)

AP = + [| A W| + 1 A R|]    /ć/

gdzie:

AP - niedokładność pomiaru,

AW - błąd wskazania przyrządu pomiarowego,

AR - błąd odczytania.

Wartości dopuszczalnych błędów wskazań A W dla wielu najczęściej w praktyce stosowanych narzędzi pomiarowych można znaleźć w odpowiednich normach. Natomiast błąd odczytania dla warunków laboratoryjnych określa zależność /!/

AR = *_ 0,1 a    fil

gdzie:    a - wartość działki elementarnej.

jeżeli dla pomiarów bezpośrednich został określony błąd każdego z tych pomiarów, to błąd wielkości mierzonej pośrednio oblicza się zwykle metodą różniczki zupełnej, jest to metoda znacznie prostsza obliczeniowo, lecz jej stasowanie prowadzi do znacznego zawyżenia błędu pomiaru

Y = +	dF |	| A ♦	SF	I A X2| ♦		dF	I A	y 1	/BI
	^axi 1					óXm m		m ^1
gdzie:
	. , X -’ m	niedokładność		potn i a rów	bezpośrednich			wielkości