Pr. zbiór p«l rrd. piorf.dr.hib.J. K. ftouawikicgii *(V stawy aiksjkiiłi.pi*. Vimm 2004. ISKN 83-2O4-M22-0Cby TCf
nik, lym większe są zastrzeżenia natury etycznej. Najmniejsze opory są pr/y eksperymentowaniu na szczurach, ale w zagadnieniach naprawdę ważnych za wiarygodne uznaje się wyniki uzyskane na małpach.
Kfckty ncurotoksyc/nc u ludzi, wywołane zatruciami, przejawiające się zaburzeniami funkcji układu nerwowego, mogą mieć charakter przejściowy i ustąpić po zmniejszeniu stężenia substancji toksycznej w mózgu i efekt narkotyczny). Długotrwałe utrzymywanie w tkance nerwowej stężeń toksycznych łub systematyczne powtarzanie ekspozycji na związki może wywołać głębsze znnany o charakterze organicznym Jeżeli zmiany organiczne są wywołane jednorazową ekspozycją znacznego stopnia, pojawiają się one z pewnym opóźnieniem tefekt opóźniony). Zmiany organiczne w tkance nerwowej mogą dotyczyć zarówno o u n (mózg. rdzeń kręgowy) lub jego określonych ośrodków, jak i obwodowego układu nerwowego i układu autonomicznego Anatomicznie mogą się ujawniać uszkodzenia aksonu laksjonopatic) oraz micliny. Zmiany w układzie nerwowym są zwykle trudno odwracalne lub nieodwracalne (jeśli zmiany są poważnej
Tjhcla 2.4. Współczynniki cclali/.icji dla różnych gatunków zwierząt
Gatunek |
Włpólczynnik cclalizacji. A.'. |
Szczur |
0.07 |
Świnia |
0.14 |
Kot |
0,29 |
Pi« |
0.29 0.44 |
N*«opcrz |
0.07 |
Szympans |
0.74 |
Delfin |
2.25 |
Człowiek |
2.K |
Objawy zaburzeń toksycznych w układzie nerwowym mogą być różnorakie: od nieswoistych zmian samopoczucia, zmian pobudliwości, spadku energii, popędu seksualnego, bólów głowy, bezsenności itp poprzez spadek siły mięśniowej, zaburzeń koncentracji i inteligencji do zmian w układzie sensorycznym (wzroku, słuchu) i ruchowym (ataksja)
Kfckty ncurotoksycznc rozpoznane u ludzi, a wywołane niedotlenieniem mózgu (anoksjai są typowe dla zatrucia tlenkiem węgla. Następstwa uszkodzenia osłonki mielinowej występują m in przy zatruciu ołowiem (neuropatic obwodowe) Alkohol, akryloamid. disiarczck węgla, estry kwasu fosforowego I (osłonowego uszkadzają aksony (aksonopatie) Uszkodzenia ciała (pery-kanonu i komórek nerwów obwodowych to efekt działania m in. organicznych związków rtęci. Silne toksyny naturalne, m in botulma. tetrodotoksyna. batrachotoksyna i in. powodują zaburzenia w płytkach ruchowych nerwów ■notorycznych. Przykładem substancji, której atak jest skierowany na wybrane ośrodki o.u.n , jest metylortęć
51
2.7. OCtNA DZl-UANIA NCl. ROTOKSYCZNCCiO