0740

702 Stalin

Haseldine. Rustaweli: Bena, s. 84. Kult Puszkina: Figes, Natasha, s. 482. Hiszpańskie bluzki: A. Adżubej - Fitzpatrick, s. 69, Słowa piosenki: Fitzpatrick, s. 71. Rocznica WCzK: G.D. Raanan, International Policy Fonnation, s. 171. „Prawda”, 21 grudnia 1937. Parrish, Yezhov, s. 159. „Mój wujek Stalin”: Artiom Siergiejew.

3    Zarubina, ss. 29-31. Natalia Andriejewa. Sergo i Stiepan Mikojanowie. Eteri Ordżo-nikidze. Sakharov, s. 93. Najbardziej poruszająca praca o obecności i wpływie śmierci to Catherine Merridale, Night ofStone, Death and Memory in Russia, ss. 253-263.

4    Pistolet Mikojana: Stiepan Mikojan. Zarubina, s. 32. Yury Trifonov,House on theEm-bankment.

5    Dacze rozstrzelanych: Vaksberg, Yyshinsky, ss. 87-93. Svetlana OOY, s. 355. Sudopla-tov, s. 103. Khrushchev, Superpower, s. 16. Dacza Gamarnika w Zubałowie przypadła po jego śmierci ulubionemu oficerowi Stalina, Szaposznikowowi, natomiast inny ulubieniec, Kulik, otrzymał jego mieszkanie.

6    Wymazywanie: Stiepan M., s. 25. Leonid Redens.

7    Szkoła w czasach terroru: Stiepan M., s. 37. Richardson, Long Shadow, s. 207. W szkole NKWD aresztowania były jeszcze bardziej nasilone: Zarubina, s. 32. Ławka Świetlany: Julia Gorszkowa. Dzieci i rodziny: BP, 5 lipca 1937. Jansen-Petrov, s. 100. „Trud”, 17 października 1997. „Miemorial-Aspiekt”, nr 2-3,1993. Ochotin i Rogiński, Iz istońi, ss. 56-57. Młodzi świadkowie aresztowań: Stiepan M., s. 47: w tym wypadku chłopcem był Oleg Frinowski, wysoki, przystojny syn zastępcy Jeżowa w NKWD. Rzecz miała miejsce w 1939 roku. Rodzice wyrzekający się przyjaciół: Stiepan M., s. 47. Igor Bojcow telefonował do adoptowanego syna Woroszyłowa, Timura Frunzego. Mikojanowie zrywają stosunki z Alliłujewami: Kira Alliłujewa. Jurij Żdanow.

8    Leonid Redens. Svetlana, Twenty Letters, ss. 56-57. Marfa Pieszkowa,

CZĘŚĆ PIĄTA. CZYSTKA: POJAWIA SIĘ BERIA, 1938-1939 24. Żydówki Stalina i rodzina w niebezpieczeństwie

1    Bronka: na podstawie wywiadów autora z Natalią Poskriebyszową i historii opowiedzianych jej przez ciotkę Fajnę, przyrodnią siostrę Galinę i nianię. Kira Alliłujewa. Także wywiady Brackmana z pierwszym mężem Bronisławy, I.P. Ickowem, Secret File, s. 329. Icków twierdzi, że Bronka poślubiła Poskriebyszową tylko po to, aby chronić brata przed aresztowaniem, lecz wydaje się to mało prawdopodobne. Także Volkogo-nov, s. 155.

2    Jeżowa: kochanki Jeżowa i kochankowie Jewgienii: Jansen-Petrov, ss. 123-124. Przesłuchanie Siemiona Urickiego cyt. za: KGB Lit. Archive, s. 56. Polański, ss. 190-197. Pirożkowa, s. 105. W.F. Niekrasow, Żeleznyj narkom, s. 211. S. Powarcow, Priczina smierti: rasstńeł, s. 151. Jeżowa pochodziła z Homla, ale wychowywała się w Odessie.

3    Rosa Kaganovich: Kaganovich, ss. 48-50. Żydówki: Sergo B., s. 211. Mit: zob. Kahan, Wolf of the Kremlin.

4    Dziennik Marii Swanidze, 5 marca 1937. Dżugaszwili, died_} otiec, mat’ i dmgije, ss. 18-24. Julia „awanturnica”: dziennik Marii Swanidze, 5 marca 1937. RGASPI 44.1.1.340-3, Maria Swanidze do Aloszy Swanidzego, b.d. Leonid Redens. Kira Alliłujewa.

5    Svanidze: MR, s. 174. RGASPI 558.11.27.129, notatki Stalina dla Jeżowa. Papiery Marii Swanidze, RGASPI 44.1.1.33b. Brackman, s. 287. Mikojan, s. 359. Kira Alliłujewa. Leonid Redens. Swietłana w: Richardson, Long Shadow, s. 143.