Justyna Wiktorowicz
Obecnie w Polsce stosuje się następujące klasyfikacje statystyczne:
• Polska Klasyfikacja Działalności (PKD),
• Polska Scalona Nomenklatura Towarowa Handlu Zagranicznego (PCN),
• Systematyczny Wykaz Wyrobów (SWW),
• Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług (PKWiU),
• Klasyfikacja Rodzajowa Środków Trwałych (KRŚT),
• Klasyfikacja Obiektów Budowlanych (KOB),
• Klasyfikacja Zawodów (KZ),
• Systematyka Form Prawno-Organizacyjnych (SFPO).
Najważniejsze z tych klasyfikacji zostaną omówione poniżej.
Pierwszą klasyfikacją międzynarodową wprowadzoną do polskiej statystyki była Scalona Nomenklatura Towarowa Handlu Zagranicznego (CN). Jej polska wersja językowa (opublikowana w 1990 r.) opracowana została na podstawie 8-znako-wej Scalonej Nomenklatury (CN) stanowiącej rozwinięcie 6-znakowej nomenklatury ONZ (Zharmonizowanego Systemu Oznaczania i Znakowania Towarów
- HS). Scaloną Nomenklaturę zastosowano w ewidencji i statystyce handlu zagranicznego, stanowiła ona też podstawę polskiej taryfy celnej importowej. Ze względu na potrzebę bardziej szczegółowej identyfikacji niektórych towarów wprowadzono do nomenklatury CN jeden dodatkowy znak. Powstała w ten sposób 9-znakowa nomenklatura, która stosowana jest od 1994 r. pod nazwą Polska Scalona Nomenklatura Towarowa Handlu Zagranicznego (PCN).
Najważniejsze jednak znaczenie dla zbliżenia polskiej statystyki do standardów europejskich miało opracowanie i wdrożenie Europejskiej Klasyfikacji Rodzajów Działalności (.\'ACE), stanowiącej zmodyfikowaną i dostosowaną do potrzeb UE wersję Międzynarodowej Standardowej Klasyfikacji Wszelkich Rodzajów Działalności (ISIC), przyjętej w ramach ONZ. Prace nad przystosowaniem do polskich warunków klasyfikacji NA CE rozpoczęto w 1990 r. Pierwsze wydanie tej klasyfikacji zwanej Europejską Klasyfikacją Działalności (EKD) wprowadzono w czerwcu 1990 r., zaś jej drugie wydanie, uzupełnione o niektóre rodzaje działalności specyficzne dla polskich warunków oraz uzupełnione zmianami, jakie zostały w międzyczasie wprowadzone do NACE przez Eurostat, weszło w życic z dn. 1.01.1991 r. Od tego czasu zakres informacji o jednostkach gospodarki narodowej rozszerzono o symbole EKD (obok symboli KGN), co pozwoliło następnie opracować uzyskiwane w ramach badań statystycznych dane zarówno w układzie starej klasyfikacji KGN, jak i nowej EKD. W badaniach statystycznych EKD została zastosowana w styczniu 1993 (równolegle z KGN), zaś od 1994 r. stosowana jest jako jedyna obowiązująca klasyfikacja rodzajów działalności. Od 1.01.1998 r. obowiązuje zaktualizowana i dostosowana do polskich warunków wersja EKD, zwana Polską Klasyfikacją Działalności (PKD).
Wprowadzenie do polskiej statystyki klasyfikacji EKD/PKD - choć miało przełomowe znaczenie z punktu widzenia zastosowania standardów międzynarodowych
- postawiło jednocześnie przed statystykami pilną konieczność opracowfania i wdrożenia kolejnych klasyfikacji, a w pierwszej kolejności klasyfikacji wyrobów i usług.
18