2009 01 01 2417

O W V4iliw<« S J DulT>    JU) i

ISBN WMWI. 15.124-1.0By WN PfcN *HI>

3. Chemia stratosfery — ozon

Istnieje również obawa, że ta reakcja może zachodzić w dużym stopniu w całej strato-sferze. a me tylko w pobliżu biegunów, co prowadziłoby do zmniejszenia stężenia ozonu w skali światowej.

| DO ZAPAMIĘTANIA

Zubożanie warstwy ozonowej i zjawisko dziury ozonowej wynikają z działalności człowieka, polegającej na uwalnianiu trwałych, lotnych chlorowanych węglowodorów i nadmiernego stosowania nawozów azotowych. Zjawiska te są przejawem wpływu człowieka na globalne środowisko. Istotne znaczenie ma fakt. że niezależnie od tego, czy ta aktywność ma charakter lokalny czy też bardziej rozległy, nasze ziemskie otoczenie ulega znacznym zmianom w coraz szerszych obszarach przestrzeni i czasu.

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA

1 K Branistcdl, J. O kas on et ul,. „Comparison uf total ozonc fiom the sutcilitc instrument# GOME and TOMS with measurcments from the Dobson nctwork 1996-2000”, Almos. Chan. Phys., 3. 1409 (2003).

2.    G Brasseur, C. Gran i er, „Ml Pinatubo aerosols. chloiofluorocarbnns. and ozonc depletion", Science, 27. 1239(1992).

3.    i Elkins. T. Thompson. T. Swanson, i Butler. B Muli. S, Cumnnngs. D. Fischer. A RalTo. „Decrease in growth rates of atmospherie chlorofluorocarbons 11 and 12", Naturę, 364. 780 (1993).

4.    F.R. dc Gruijl. J. Longstrclh et al.. .-Health cHccts from slratosphcnc ozonc dcplction and intcractions with climate change”, Photochem. Plwtobiol. Sci.. 2. 354 (2003).

5.    JM. Harris. S.T. Oltmans ct al.. ..Long-tcrm variations in total ozonc dcmcd from Dobson and satellite data". Almos. Enviwn.. 37. 3167 (2003).

6.    S. Salomon. „Progress towards u quantitalive understanding of Arctic ozonc depleiion". Naturę, 347. 347 (1990).

7.    PO Wennberg ei al., „Remowi of slratosphcric 0.» by radicals: m situ measurements OH. NO;. CIO and BiO", Science. 266. 398 (1994).

Internet jako źródło informacji dotyczących monitoringu ozonu

1 Climate Monitoring and Diagnostics I -aborutory (CMDL) 325 Broadway Boulder. CO 80305. USA hup:/Avww.c mdl. noaa.gov/ozwv/dobson/

2.    WHO Ozonc Mapping Ccntrc http://lap.physics.atith.gr/ozoncmaps/

3.    NASA http://aura.gsfc. nasa.gov/instrunvents/omi/introduciion.html

4.    NASA. Atmospherie Chcmistry ;md Dynamics Branch http://codc9l6.gsfc.nasa.gov/Public/Ground.based/arotel/artlinst.hUnl

Sugerowane słowa kluczowe do poszukiwania informacji w Internecie: stratosferyczny ozon, dziura

ozonowa. T OMS (ang. slratosphcric ozonc. ozonc hole).