2009 01 01 3652

O. W \ ji! S. J. DuOy C A.MU    Wjlttja a ’l»7

ISBN *?MV«l-IJł24-}. o bv WV cwv X*i>

5. Chemia troposf ery — opad atmosferyczny

PRZYKŁAD 5.1

Bilans ładunków elektrycznych w próbce deszczu

Pożyteczne może być sprawdzenie wyników analizy chemicznej przez obliczenie bilansu ładunków w próbce wody. takiej jak w lab. 5.1.

Wyznacz, na przykład, wielkość dodatniego i ujemnego ładunku w próbce deszczu pochodzącej z Birkenes w Norwegii.

Ładunek, dodatni (kanonów)	Stężenie jonów/tpmol I. ')	t.adunek/(pmol -1-^-')
H-	57	57
Ca^2*	9	18
Mg^7t	13	26
Na^4	56	56
K*	4	4
nu;	38	38
Całkowity		199
ładunek ujemny (anionówj	Stężenie jonów/(|imol -1. ')	Ladunek/(pmol -1. ')
ci-	58	58
no;	38	38
so-;-	68	136
Całkowity		232

W tym pi/ypadku otrzymujemy 232 - 199 — 33 pmol • L '. czyli w przybliżeniu 15% różnicy wartości całkowitego stężenia ładunków dodatnich i ujemnych. Powyższe obliczenia zostały przeprowadzone na podstawie dziewięciu oddzielnych pomiarów analitycznych, wszystkich przy małych wartościach stężenia, obserwowana różnica nie jest więc prawdopodobnie znacząca. Ponadto występuje niedobór dodatnio naładowanych jonów; nic ma kationów powszechnie występujących w środowisku, które mogłyby odpowiadać za tę różnicę. W innych przypadkach takich obliczeń istotne rozbieżności w bilansie ładunków mogą wskazywać albo na duży błąd analityczny, albo na pominięcie przeprowadzenia oznaczeń jakichś istotnych jonów.

jłowodują powstawanie kwasów i dlatego zwraca się na nie szczególną uwagę. W dużym stopniu związki te pochodzą ze źródeł antropogenicznych i wspólnie są przyczyną zjawiska znanego jako kwaśny opad atmosferyczny. W tabeli 5.2 przedstawiono listę źródeł, oszacowane stężenia oraz czasy przebywania w atmosferze rozmaitych związków siarki i azotu.

Podobnie jak w przypadku innych związków, trudno jest rozróżnić naturalne i antropogeniczne źródła ich pochodzenia. Jednak nie ulega wątpliwości fakt. że stężenie zwią/.-