2009 01 01 4312

O. W \»l iwo S. J. IXjIIv. C A.MW vx\Az*vdu», ^ttnrj 2C07 ISBN «?iwiuoM5>24-.i. C by WN PWN 200?

5.7. Ograniczanie emisji azotu i siarki ze źródeł antropogenicznych    143

CaC0₃(s) — CaO(s) + C0₂(g)    (5.43)

CaO(s) 4- S0₂(g) + 50>(g) —*■ CaS0₄(s)    (5.44)

Przy wysokiej temperalurzc złoża nicspalonc cząstki węgla oddziela sit; od gazów kominowych w cyklonowym odpylaczu i zawraca do złoża spalania. Gęsty popiół łącznie z siarczanem(VI) wapnia osadza się na sitach znajdujących się pod złożem fluidalnym, natomiast bardzo drobne cząstki wyłapywane są z gazów kominowych przez elektrostatyczne odpylacze lub filtry tkaninowe. Chociaż konwencjonalne odpylacze są zdolne do zatrzymania ponad 99% (w przeliczeniu na masę) cząstek uwalnianych w trakcie spalania węgla, wydajność ta może być znacznie mniejsza (ok. 30%) w przeliczeniu na liczbę cząstek. W szczególności te układy są mniej wydajne w usuwaniu cząstek o średnicach mniejszych niż 5 jun. Okazuje się. że te koloidalne cząstki są najbardziej niebezpieczne dla zdrowia ludzi. Więcej informacji dotyczących cząstek występujących w atmosferze i ich kontroli znajdziemy w następnym rozdziale książki.

Jako sposób usuwania ditlcnku siarki jest to proces wysoko wydajny, o ok. 90-procentowym odzysku. Emisja tlenków azotu ulega zmniejszeniu o ok. 50%. dzięki kontrolowanym warunkom spalania, które również zwiększają konwersję monotlenku węgla w ditlcnck węgla.

Modernizacja procesu odsiarczania gazów kominowych

Istniejące konwencjonalne zakłady spalające węgiel przeprowadzają w szerokim zakresie modernizację urządzeń, które usuwają ditlenek siarki z gazów kominowych. Wśród wielu metod jego usuwania najczęściej stosuje się skrubery (płuczki wieżowe) wypełnione wodną zawiesiną wapna lub kamienia wapiennego, przez które przepuszcza się gazowe produkty spalania i wówczas zachodzą reakcje tworzenia siarczanu(IV) wapnia.

W przypadku wodnej zawiesiny wapna zachodzi następująca reakcja:

Ca(OHl₂ + S0₂(g) -*■ CaSOi(s) + H₂0    (5.45)

a w przypadku zawiesiny kamienia wapiennego

CaCO.i + S0₂(g) -> CaSOj(s) + C0₂(g)    (5.46)

Nierozpuszczalny w wodzie siarczan(lV) wapnia można utlenić tlenem z powietrza, w wyniku czego powstaje CaS0₄ • 2H₂0, który jest minerałem zwanym gipsem.

CaSOj($) + |0>(g) + 2 H₂0 —* CaS0₄ ■ 2 H₂0(s)    (5.47)

Wprowadza się go do odpowiednich basenów lub też wykorzystuje jako surowiec do wytwarzania tynku lub płyt (okładzin) gipsowych.

Technologia ta pozwala na skuteczne odsiarczenie gazów kominowych (ok. 90%). ale zużywa znaczne ilości wody i wapna (lub kamienia wapiennego), a powstające odpady są również duże. W zasilanej węglem elektrowni o mocy 1000 MW spala się dziennie 10 (XX) t tego paliwa, które zawiera 10% popiołu i 2% siarki elementarnej. Stałe odpady stanowi 1000 t popiołu. Dzienne zapotrzebowanie na wodę do skrubc-