G. W wwlttMi. S. I. nulły. nww i>wlvn*U Wmriwi 2007 ISBN 07MJ-0I.I5524-J. C by WN PWN Ml
6.2. Stężenie Aerozoli i czas ich życia 161
porównywalny wkład w utlenienie izoprenu. Wynika to z faktu, że stężenie rodników hydroksylowych (10-5 ppbv) jest mniejsze niż ozonu (30 ppbv). Są to typowe stężenia tych indywiduów na terenach zalesionych położonych z dala od aglomeracji miejskich.
Produkty zawierające tlen. łącznie z aldehydami, ketonami i kwasami karboksylowymi. wchodzą w skład fotochemicznego zamglenia, charakterystycznego dla pewnych lasów w przejrzyste, słoneczne dni. Góry Grcat Smokies (na pograniczu amerykańskich stanów Tennessee i Karoliny Północnej) często są przytaczane w literaturze przedmiotu jako przykład miejsca, w którym to naturalne zjawisko zachodzi. W ostatnich latach wielkość emisji VOC z amerykańskich lasów wzrasta z szybkością 6% na dekadę, a niekiedy nawet szybciej w stanach południowych. Niemniej jednak istnieje możliwość, że działalność gospodarcza człowieka może wpływać na te skądinąd naturalne procesy, ponieważ w wyniku spalania zwiększa się ilość reagentów, takich jak ozon i NO*, niezbędnych do utworzenia zamglenia. Cząstki aerozolu tworzącego zamglenie mają średnice mniejsze niż 0.3 pm — mieszczą się więc w kategorii ..dużych" i „cząstek Aitkcna" (rys. 6.1). Oszacowano, że całkowita roczna ilość gazowych związków organicznych emitowanych z terenów leśnych wynosi ok. 20 Tg.
| DO ZAPAMIĘTANIA
Aerozole atmosferyczne pochodzą ze źródeł naturalnych (rozpylanie soli morskiej, pył, kurz itp.) i antropogenicznych (dymy przemysłowe, spalanie itp.). Mogą się również tworzyć w wyniku zachodzących w atmosferze procesów kondensacji.
W tabeli 6.3 przedstawiono całkowite stężenia typowych aerozoli. Wartości te są zawsze wyrażane liczbą cząstek lub ich masą w jednostkowej objętości powietrza. Stężenie związane z molami nie może być stosowane, ponieważ aerozol zawsze stanowi mieszaninę niezdefiniowanych indywiduów.
Tabela 6.3. Całkowite stężenia aerozoli w różnych miejscach geograficznych
Położenie geograficzne |
Typowe stężcmeAug m ') |
Otwarty ocean |
10-ISO |
Wybrzeże morskie |
do 500 |
Porośnięte obszary wiejskie |
10-50 |
Tereny jałowe (wysuszone) |
aż do 500 |
Atmosfera wielkomiejska |
do 200 |