2009 01 023544

G W talon. S. J IluHy (Amin    Wmcm JOT

ISBN WMV*I • I5?24-.1. O by WN PWN 2(07

470    17. Środowisko lądowe

W podrozdziale 12.3 stwierdzono, że zawartość węgla pierwiastkowego w materiale hu minowym często wynosi ok. 60'*. Świeży materiał roślinny, w zależności od źródła pochodzenia, zazwyczaj zawiera od 0.5 do 5% azotu, co odpowiada stosunkowi węgla do a/otu (C:N) między 12 i 120. W tabeli 17.5 przedstawiono przykłady procentowej zawartości azotu (N) oraz wartości stosunku C:N w kilku wybranych materiałach.

Tabela 17.5. Zawartość azotu oraz stosunek C:N w różnych millenniach*'

Materiał	% N	C:N
Tkanki roślinne — zielne
Liście koniczyny i fasoli	2,5-5.0	8-16
Pędy traw (młode)	3-4	12-15
Pędy traw (dojrzałe, zóltc)	0.5-2.0	20-80
Zwierzęta i drobnoustroje
Owady, ssaki	6-12	5-10
Grzyby (rosnące na liściach)	3-4	11-16
Bakterie	4-12	5-14

* Dane icpwAikowimc 7 pracy B Feacot*. Bal aminę lite nttrfigen bitJget. The UnivcTsily of California Coopnatiw Etlcnsion. Tulare County, <httpy/ceniUiv ucdaWs.c4ultxibgrif>c/n£29ó.li(m>

(Dodatkowe wartości stosunku C:N podano w tab. 19.3.) Mikroorganizmy glebowe wykorzystują węgiel organiczny jako substrat w procesie oddychania, uwalniając ditlc-nek węgla i wbudow ując pozostały węgiel i azot do swoich organizmów w postaci białek i materiałów strukturalnych. W rezultacie wartość stosunku C:N maleje wraz z postępującym rozkładem i ostatecznie osiąga stałą wartość między 10 i 13.

PRZYKŁAD 17.1

Zawartość azotu w materiale huminowym

Jaka zależność istnieje między zawartością azotu i humusu (materii organicznej) w glebie^-’ Przy zalo/cniu. ze typowa wartość stosunku C:N wynosi 12 dla humusu, a stosunku MO:C 1.7 (100/60). otrzymujemy następującą wartość stosunku materii organicznej do azotu (MO:N):

MO : N = 12 ■ 100/60 = 20 (lub 100/5)

Oznacza to. że w materiale huminowym znajduje się około 5% azotu.

Wartość 5% jest typowa dla dobrej jakości humusu, np. humusu badanego w południowym regionie doliny San Joaqum w Kalifornii, który zawiera około 5.0 5.5% azotu. (W celu sprawdzenia zob. przypis do tab. 17.5.)