2009 01 01 2620

G. W N-jiliMfl S. J. fXjl!*r ( Ainur i'uA>»tdv.    iU)T

ISBN v?mu$M5>24-r o By WN PWN 20iO

85

4.2. Chemia smogu fotochemicznego

zimne powietrze opada

warstwa ciepłego powietrza ponad chłodniejszym cięższym powietrzem

chłodne powietrze pozostaje nieruchome

ciepłe powietrze wznosisię

*

ifćL 9

inwersja atmosferyczna

„normalne" warunki atmosferyczne

Rys. 4.1. Dobre wymieszanie atmosfery ziemskiej istnieje w przypadku, gdy masy ciepłego powietrza przy powierzchni Ziemi unoszą się ku górze i zastępowane są przez, zimniejsze powietrze pochodzące z wyższych warstw W rzadziej występujących przypadkach atmosfera jest nieruchoma, gdy występuje zjawisko inwersji i powietrze przy powierzchni Ziemi jest chłodniejsze (i bardziej gęste) niż w warstwie

zalegającej wyżej

października do czerwca, w atmosferze pojawia się pył pochodzący z gliniastych osadów rzecznych, które tworzą gleby równin Indo-Gangesowych. Połączenie zanieczyszczeń gazowych z zawieszonymi w powietrzu cząstkami materii tworzy charakterystyczną niglę. która jest szczególnie widoczna podczas ciepłych i suchych letnich wieczorów. Wieczorem. między godziną 18.<K) a 20.00. nad miastami oraz w najbliższym ich otoczeniu pojawia się ciężka, zadymiona mgła. W przeciwieństwie do smogu klasycznego problemy związane ze smogiem fotochemicznym wzrastają na całym święcie.

DO ZAPAMIĘTANIA

Smog jesi zjawiskiem zanieczyszczenia powieir/a miejskiego, występującego w różnych odmianach zależnie od sytuacji lokalnej. Zidentyfikowano dwie główne klasy tego zjawiska. Pierwsza z nich to smog klasyczny, składający się z cząstek sadzy, innych cząstek materii i ditlenku siarki. Jego najistotniejszym źródłem jest spalanie węgla. Charakteryzuje się właściwościami redukującymi i kwasowymi. Smog fotochemiczny powstaje w wyniku reakcji chemicznych zachodzących w powietrzu atmosferycznym między tlenkami azotu i węglowodorami emitowanymi w gazach wydechowych (spalinowych) pojazdów mechanicznych.

4.2. Chemia smogu fotochemicznego

Procesy chemiczne biorące udział w tworzeniu się smogu fotochemicznego zostały szczegółowo zbadane, a ich wyniki zostały przedstawione graficznie na rys. 4.2. Na rysunku 4.2a zilustrowano przypadek idealnego smogu fotochemicznego, podczas gdy