G. W «aLuoa. S. J. DuBy. CkmuiimJmM*. W*i2im 2007 ISBN O In- WN PWN >Hr>
340
13.
Metale i pólmetale w hydrosferze
reakcję niklu (Ni-+) z KF można ogólnie przedstawić w następujący sposób:
(13.8)
Ni + KF — NiKF
Stała trwałości tego kompleksu wynosi
= 1.6- 104
(13.9)
K'm =
INiKF|
|NinlIKFn]
W tym wzorze lNin] oznacza całkowite stężenie wszystkich rozpuszczalnych postaci niklu, które nic zostały skomplcksowanc przez kwasy fulwowe. a (KF„) — stężenie całkowite kwasów fulwowych, które nic skompleksowały niklu. Ta ostatnia wartość wyrażona jest ilością grup funkcyjnych dostępnych do kompleksowania przy założeniu, że żadne inne metale nie konkurują do tych centrów.
PRZYKŁAD 13.3
Wolny i skompleksowany nikiel w wodzie zawierającej kwasy fulwowe
Ponieważ hgandy są dostępne w dużym nadmiarze, możemy przyjąć w przybliżeniu, ze stężenie centrów wiążących w kwasach fulwowych (oznaczone <\,.) jest równe |KFn| = 4.0- 10-5 mol - L-1, co obliczono uprzednio. Całkowite stężenie niklu wynosi 1,44 p mol-L_l. Przyjmijmy, żc stężenie nieskomplcksowancgoniklu (Ni„) = u. Po podstawieniu tych wartości do równania (13.9) otrzymujemy
<1.44 • 10“* — ii )
skąd
oraz
n • 4,0 • I0-’ u = |Ni,| = 8.8 • 10 T mol L 1 INiKFJ = 5.6 ■ I0“7 mol I.-'
Około 40% niklu w tej wodzie jest skompleksowane przez kwasy fulwowe. W rzeczywistych warunkach środowiskowych obliczenie to będzie utrudniał fakt. żc inne metale obecne w wodzie będą konkurować / niklem o centra wiążące rozpuszczalnej materii organicznej. Musimy również ponownie przypomnieć, że obliczenia te dotyczą warunków równowagi.
13.3
DO ZAPAMIĘTANIA
Ligandy naturalne i antropogeniczne obecne w wodzie odgrywają ważną rolę w tworzeniu kompleksów' z metalami w hydrosferze. Tendencja do tworzenia takich kompleksów zalcż.y od charakteru i stężenia potencjalnych ligandów w wodzie. Rozpuszczalny materiał huminowy jest obecny wszędzie w wodzie i prawdopodobnie jest najważniejszym naturalnie występującym ligandcm biorącym udział w tworzeniu kompleksów.