2009 01 024045

O W    S i fX.lV, l Arnu-X-.xAr.tvL,. «xinu.'|ij!

ISBN    O by WN PWN JMI)

488

18. Właściwości globy

z obecności kwasów organicznych będących produktem metabolizmu bytujących w niej organizmów, mikrobiologicznego rozkładu martwej materii organicznej oraz ditlenku węgla uwalnianego podczas oddychania. Gleby zawierające zaadsorbowane żelazo i glin również są kwaśne w wyniku hydrolizy kationów żelaza(lll) i glinu(III). Długotrwałe ługowanie podstawowych dających się wymienić kationów metali i ich zastąpienie jonami oksoniowymi również wnosi swój wkład do wzrostu kwasowości gleby. W wiciu przypadkach istnieje stosunkowo dobra korelacja miedzy stopniem wysyccnia gleby kationami zasadowymi i wartością jej pH.

Odczyn gleby określony jest również przez przebiegające w niej reakcje redoks. Jeżeli gleba zawierająca uwodniony tlenek żelaza zostanie zalana wodą (zatopiona), to tlenek żelaza(III) ulega redukcji zgodnie z równaniem

Fc(OH)i(s) 4- 3H»0~(aq) +c" -»• Fc²⁺(aq) 4- 6H;0    (I8.l)

Ponieważ jony oksoniowc są zużywane podczas redukcji, towarzyszy jej wzrost wartości pH. Stąd też pH gleb podtopionych jest wyższe niż gleb na terenach wyżynnych.

pil	Odczyn gleby
< 4	silnie kwasowy
4-5	umiarkowanie kwasowy
5-6	słabo kwasowy
6-8	obojętny
8-9	słabo zasadowy
9-10	umiarkowanie zasadowy
> 10	silnie zasadowy

Terminologia zwykle stosowana do opisania kwasowo-zasadowego stanu gleby jest następująca:

DO ZAPAMIĘTANIA

Chemiczny charakter gleb jest determinowany przez połączenie materii mineralnej z materią organiczną, które tworzą glebę. Szczególnie ważne są powierzchniowe właściwości gleb. ponieważ odgrywają one główną rolę w zatrzymywaniu substancji lub uwalnianiu ich do wody międzyziarnowej.

18.3. Profile glebowe

W opisie właściwości fizycznych i chemicznych gleby podanym w poprzedniej części rozdziału nie uwzględniono laktu. żc gleba nic stanowi monolitycznej masy o stałym składzie. Zazwyczaj wykazuje ona dużą zmienność przestrzenną, zarówno w kierunku poziomym, jak i pionowym. Spoglądając na krajobraz, możemy obserwować zmienność powierzchni Ziemi — różne formacje terenu, wyraźnie widoczne bogactwo barw gleby, a także sposoby użytkowania terenu. Ponadto prowadząc obserwację w znacznie mniejszej skali terenu możemy również dostrzec inne ważne właściwości różniące gleby.