2009 01 024612

G W v.til $. I. IXil'ty (Am(f voAr»nU \ttr- -ISBN 9?*4>4M5324'.1.0 by W PW SHi?

506    18. Właściwości globy

Ponadto duże stężenia poszczególnych jonów, takich jak jony sodu, w roztworze glebowym mogą spowodować zakłócenie równowagi z jonami substancji pokarmowej, np. często obserwuje się niedobór jonów wapnia w glebach o dużej zawartości sodu. W niektórych przypadkach określone pierwiastki mogą osiągać toksyczne poziomy stężeń — bor jest często przytaczanym tego przykładem — w glebach nasolonych. Gdy gleby są zasadowe, jony wodorotlenkowe mają swój udział w toksyczności wraz z innymi czynnikami.

W zależności od panujących warunków i specyficznych właściwości gleby zmienionej przez sole można przeprowadzić różne zabiegi agrotechniczne pozwalające na ich regenerację.

•    Wypłukiwanie z gleby solnej zawartych w niej soli za pomocą silnego strumienia wody wydaje się najprostszą procedurą naprawczą. Wymaga ona stosowania wody. która sama jest uboga w sole. oraz odpowiedniego odprowadzania zużytej wody. W w^ryniku wypłukiwania obojętne rozpuszczalne sole są usuwane ze strefy korzeniowej, a przewodność elektryczna wraca do wartości normalnej. 7.c względu na niskie przewodnictwo hydrauliczne nie można zastosować prostego przemywania, gdy wartość PWS gleby początkowo jest duża.

•    W przypadku gleb solno-sodowych podobna procedura wypłukiwania może zostać wykorzystana, ale w użytej wodzie stężenie jonów wapnia i/Iub magnezu powinno być duże w celu zwiększenia przesiąkliwości gleby. Wymienialne jony sodu są wtedy zastępowane dwudodatnimi jonami metali ziem alkalicznych. Kolejne wypłukiwanie wodą o małym stężeniu jonów można wówczas przeprowadzić bez peptyzacji iłów, w celu doprowadzenia wartości przewodnictwa do normalnego zakresu.

•    Ponieważ w glebach sodowych stężenie jonów sodu jest duże i mają one odczyn zasadowy ze względu na obecność jonów węglanowych, konieczne jest usunięcie obu tych substancji. Jedną z możliwości jest dodanie do gleby siarczanu(VI) wapnia (gipsu) przy zachowaniu stałych warunków wilgoci. Siarczan(VI) wapnia reaguje z węglanem sodu. dając nierozpuszczalny węglan wapnia i rozpuszczalny (obojętny) siarczan(VI) sodu. W tym samym czasie duża część jonów sodu w centrach wymiany jest zastępowana jonami wapnia. Stosując wodę o małej przewodności, kolejne wypłukiwanie siarczanu( VI) sodu z gleby staje się następnie możliwe.

•    W alternatywnej procedurze używa się pierwiastkowej siarki, którą wprowadza się na powierzchnię gleby, gdzie ulega utlenieniu mikrobiologicznemu, dając kwas siarkowymi). Z kolei kwas ten służy do przekształcenia węglanu sodu w siarczan(Vl) sodu. który następnie jest wymywany z. gleby.

Należy zwrócić uwagę na fakt, żc gleby, szczególnie / kategorii sodowych, mogą zostać nieodwracalnie zmienione przez nadmierne stężenia soli. Takie gleby mogą stać się do tego stopnia nieprzepuszczalne dla wody. żc ich w ypłukiwanie jest prawic niemożliwe. Próby przywrócenia przesiąkania wody okazały się skuteczne dopiero w wyniku zmniejszenia nasypowej gęstości gleby przez jej intensywną uprawę. Umożliwia to wodzie niosącej jony wapnia przenikanie do makroporów. co ogranicza wymywanie tych jonów.