2009 01 020420

6> W mUwo. S J Dufly > A*nu» wArtiiU, W.rvw4 2C0T ISBN v?ut i4|.|5?24’.l.' O by WN PWN 20*fl

S36    19. Chemia odpadów stałych

i rozkład ten nigdy nie jest całkowity, rzeczywiste ilości powstającego metanu często odpowiadają raczej 25% tej wartości (tj. około 100 m¹). Niemniej jednak stanowi to cenne źródło energii, które może być wykorzystywane do ogrzewania okolicznych budynków, jako źródło energii dla zakładów przemysłowych lub do innych celów. Wiadomo powszechnie, że metan jest gazem cieplarnianym i dlatego nie powinno się go uwalniać do atmosfery, lecz zbierać i stosować jako paliwo. Rozwiązania techniczne pozwalające na zbieranie metanu (rys. 19.3) polegają na odpowiednim uszczelnieniu składowiska odpadów, w celu zapobieżenia ucieczce gazu do otaczającej gleby, oraz instalowaniu rur przesyłających gaz do miejsc, gdzie jest przechowywany lub wykorzystywany. Uszczelnianie zazwyczaj wymaga użycia syntetycznego polimcm do wyłożenia składowiska i zainstalowania układu nakrywającego.

odpadów lub przekazywany

do oczyszczalni ścieków

Rys. 19.3. Prawidłowo zaprojektowane miejsce składowania odpadów miej>kich

Rozkład nie następuje jedynie do produktów gazowych. Powstaje również ciekła substancja, której skład chemiczny ulega zmianie wraz z etapem opisanego rozkładu. Na rysunku 19.4 przedstawiono sekwencję zmian zachodzących zgodnie z równaniami (19.10) i (19.11), a także zmian składu gazu w czasie ponad 2 lat. Po ukończeniu aero-bowej fazy rozkładu początkowe procesy anacrobowc dają odciek wyługowany o dużej zawartości materii organicznej, co na rysunku przedstawiono krzywą chemicznego zapotrzebowania na tlen (ChZT). Wartość ChZT jest w znacznym stopniu spowodowana obecnością kwasów pochodzących z rozkładu materii organicznej w warunkach anaero-bowych. W tym momencie przy niskim pH do roztworu mogą przechodzić niektóre metale. łącznic z toksycznymi Roztwór może także zawierać różnorodne postaci substancji trudno ulegających degradacji (refrakcyjnych). Ważne jest zatem, aby zatrzymać odciek. Do tego celu służy syntetyczna wykładzina wraz z grubą warstwą gliny pod spodem. Konstrukcja składowiska sprawia, żc odciek grawitacyjnie spływa do najniższego punktu składowiska, skąd jest przepompowany na powierzchnię. Jest on rccyrkulowany przez składowisko lub usuwany i poddawany oczyszczaniu. W niektórych przypadkach oczyszczanie to przeprowadza się w oczyszczalni ścieków wodnych, gdzie odciek wyługowany ze składowiska wprowadzany jest do strumienia wpływającego.