2009 01 022934

G W uaLMaS.J. D>Jll>. CArwwłnwto-łtW. Wj»/j«j:(>)T ISBN 9?«4C*l-1S)24-3. C by WN PWN MOJ

16.2. Ścieki wodne i ich oczyszczanie    445

wytwarza się śluzowatą warstewkę osadu będącą siedliskiem mikroorganizmów. Z kolei materiał ten o dużej powierzchni zrasza się ściekiem, który, przesączając się. ma zapewniony kontakt z powietrzem.

Rozmaite inne procesy, stosowane indywidualnie lub w seriach, składają się na trzeci stopień oczyszczania ścieków. Obejmuje on takie operacje jak filtracja przez bardzo drobne sito lub złoże piaskowe, koagulacja, adsorpcja na ziarnistym węglu aktywnym, wymiana jonowa, odwrócona osmoza oraz odkażanie przez chlorowanie lub ozonowanie. Niektóre z tych technologii mają szczególne znaczenie w oczyszczaniu specyficznego rodzaju ścieków przemysłowych. Procesy te są dobierane do chemicznego charakteru strumienia ścieków wodnych oraz wymagań co do jakości wyciekającej wody.

Typowe wartości stężenia określone zarówno przed jak i po procesie oczyszczania wskazujące na skuteczność różnych metod oczyszczania (bez metod stosowanych w trzecim stopniu) przedstawiono w tab. 16.5. Trzy podstawowe wskaźniki jakości chemicznej — biologiczne zapotrzebowanie na tlen (BZT), zawartość ciał stałych w zawiesinie (SS) i całkowita zawartość fosforu (TP) — są najczęściej śledzone i ustalane w oczyszczalniach ścieków komunalnych.

Tabela 16.5. Typowe stężenia substancji zanieczyszczających w ściekach podczas procesu ich

oczyszczania”

	Stężenic/img L ')
		Pierwszy stopień	Drugi stopień
	Surowy wcick		biologiczny	wspomagany chemicznie
BZ!	250	175	15	10
SS	220	60	15	10
TP	8	7	6	0,1-1

” BZT — biologiczne zapotrzebowanie na tlen, SS — zawanoCi ciał stałych w zwiewnie, TP — całkowita zawauoW fosfwu.

Koagulanty chemiczne do usuwania zmętnienia

Dodawanie chemicznych koagulantów jest często stosowaną operacją na różnych stopniach oczyszczania wody. Koagulanty tc spełniają dwie podstawowe funkcje — pomagają w procesach koagulacji i fiokulacji (kłaczkowania) w celu maksymalizacji usuwania bardzo małych cząstek stałych o różnym składzie oraz w celu oddziaływania i usuwania potencjalnych zanieczyszczeń chemicznych w wodzie, takich jak fosfor.

Aby zrozumieć mechanizm usuwania zmętnienia przez wprowadzenie koagulantów, ponownie musimy skorzystać z prawa Stokcsa. tym razem w celu określenia szybkości osadzania się cząstek w środowisku wodnym. Poprzednie zastosowanie tego prawa wiązało się z osiadaniem cząstek stałych rozproszonych w powietrzu (rozdz. 6). W przypadku ścieków nie jest konieczne stosowanie współczynnika korekcyjnego Stokesa-Cunninghama. natomiast gęstość i lepkość dotyczy wody. a nic powietrza.