39

OSCYLOSKOP

Czuły pomiarowy przyrząd elektron. Stosowany do badania i obserwowania zależności funkcyjnych między dwiema zmiennymi wielkościami elektrycznymi lub innymi wielkościami fizycznymi, przetworzonymi na wielkości elektryczne. Rozróżnia się trzv podstawowe grupy oscyloskopowi

z ciągłym odchylaniem (okresowym), uniwersalne (z odchylaniem ciągłym i wyzwalanym), szybko dziak jące (b. wielkiej częstotliwości).

Podstawowym członem oscyloskopu jest lampa oscyloskopowa, zwykle o elektrycznym odchylaniu wiązki e'ektronowej. Dwie pary elektrod odchylają wiązkę elektronową w dwóch wzajemnie prostopadłych kierunkach, które można rozpatrywać jako osie współrzędne. W kierunku poziomym wiązka jest odchylana proporcjonalnie do czasu, a w kierunku pionowym — proporcjonalnie do wartości chwilowej badanego napięcia. Oscyloskopy są stosowane jako wskaźniki przy różnych pomiarach przez porównanie wartości wielkości mierzonej zwartością wzorcową jednostki miary, jak również do pomiarów napięć, prądów, częstotliwości, przesunięcia fazowego itp. Oscyloskop umożliwia badanie wielkości zmiennych w zakresie częstotliwości od 0 do kilku GHz. Stosując urządzenia pomocnicze, można uzyskać na ekranie oscyloskopu przebiegi charakterystyk napięciowo-prądowych, częstotliwościowych, fazowych, amplitudowych itp. badanych. obwodów. Oscyloskop z urządzeniem zapisującym nazywa się oscylografem . Bywają oscyloskopy dające na ekranie trwały obraz, który można skasować po pewnym czasie (oscyloskopy z lampą pamięciową)

OSCYLOGRAF

1)    Oscylograf elektroniczny - oscyloskop elektronowy wyposażony w urządzenie zapisujące (rejestrujące) obraz optyczny widoczny na ekranie lampy oscyloskopowej; w tym celu stosuje się lampę pamięciową; obecnie coraz częściej wykorzystuje się zapis „komputerowy”, np. w pamięci półprzewodnikowej (RAM), na dysku magnetycznym;

2)    Oscylograf elektromechaniczny, oscylograf pętlicowy, czuły przyrząd pomiarowy elektromechaniczni, stosowany do obserwowania i zapisywania szybkozmiennego (do kilkunastu kHz) przebiegu wielkości elektrycznych lub nieelektrycznych przetworzonych na prąd elektryczny. Główne części oscylografu elektromechanicznego:

ustrój pomiarowy (pętlica),

układ optyczny wytwarzający wskazówkę świetlną,

Układ zapisujący oraz (nie zawsze) układ wskazujący; czułość pętlicy o częstotliwości własnej 2,5 kHz jest rzędu 0.1 A/m; dla zwiększenia czułości wykonuje się ustroje z cewką wielozwojową; w jednym oscylografie elektromechanicznym stosuje się kilka (zwykle 3, ó, 8 lub 12) niezależnych od siebie ustrojów pomiarowych, co umożliwia jednoczesne obserwowanie na mat owce i zapisywanie tyluż przebiegów na jednej wy kreso wce (tj. taśmie z papieru lub z tworzywa sztucznego pokrytej emulsją światłoczułą).

POMIARY NAPIĘCIA ! SIŁY ELEKTROMOTORYCZNEJ

39