BiSS018b KLOPI

takiego zanurzenia konieczna jest znajomość wyporności jednostki, na potrzeby skryptu zanurzenie to zostało nazwane zanurzeniem wypornościowym - T. Procedurę jego wyznaczania opisano w dalszej części publikacji. Natomiast przegłębienie eksploatacyjne -1 wyznacza się z zależności:

Prawidłowo załadowana i eksploatowana jednostka ma najczęściej ujemne przegłębienie, czyli większe zanurzenie rufy niż dziobu. Niekiedy dopuszcza się stany statków na wyjście w rejs z pełnymi zapasami (cieczami zużywanymi w trakcie rejsu - paliwa, olej smarowy, woda słodka), z niewielkim przegłębieniem na dziób, tak, by po kilku dniach rejsu statek po zużyciu części zapasów pływał bez przegłębienia, a pod koniec rejsu miał niezbyt wielkie przegłębienie na rufę.

4.6. Znaki zanurzeń

Na poszyciach obu burt statków, na dziobie i rufie, a na statkach

0    długościach nie mniejszych niż 100 m również na śródokręciu, naniesione są znaki zanurzeń. Służą one do wizualnej kontroli stanu załadowania jednostki. Na współczesnych statkach handlowych ich zanurzenia określa się w decymetrach, na starszych jednostkach spotyka się jeszcze znaki zanurzeń wyrażone w stopach. Zanurzenia na znakach odmierzane są od dolnej krawędzi stępki. Z reguły znaki zanurzeń nanoszone są w innych położeniach niż leżą piony i płaszczyzna owręża.

Szkic położenia znaków zanurzeń na małym statku pokazany jest na rysunku 19.

Odczytane zanurzenia na znakach służą do określania zanurzeń statku na pionach. W tym celu w dokumentacji statkowej zawsze podaje się sposób przejścia z odczytanych zanurzeń na znakach na zanurzenia dziobu, rufy

1    zanurzenie na owrężu. Może to być wykres, taki jak na rysunku 20, tabela przeliczeniowa lub analityczna metoda, opracowana na podstawie położenia linii znaków zanurzeń względem pionów i płaszczyzny owręża.

Sposób odczytu zanurzeń na pionach, na podstawie zanurzeń statku na znakach, przedstawia rysunek 20.

Zanurzenie jednostki na owrężu, wyznaczone na podstawie odczytu zanurzeń na śródokręciu, służy do wyznaczenia wielkości odkształcenia kadłuba. Odkształcenie statku na owrężu, zwane strzałką ugięcia kadłuba - f, wyznacza się następująco:

f=T₀-T_s,

T₀ - zanurzenie na owrężu wyznaczone na podstawie zanurzenia odczytanego na znakach zanurzeń na śródokręciu,

0,5 • (Td + Tr) - średnia z zanurzeń statku na dziobie i rufie. 0% 0* 8 65 m od dolnej krawędzi steoki
\	OO-	8.52 m od dolnej krawędzi steoki
100 mm	84	8 .17 m od dolnej krawędzi steoki
	L A?	8.24 m od dolnej krawędzi steoki
'
100 mm		8.10 m od dolnej krawędzi steoki
i	80	7,95 m od dolnej krawędzi stępki
	78_	7,80 m od dolnej krawędzi stępki

Rys. 19. Znaki zanurzenia na maiym statku: a) zasada odczytu zanurzenia, b) przykład umieszczenia znaków zanurzenia na rufie, c) przykład umieszczenia znaków zanurzeń na dziobie

37