Należy zwrócić uwiifję. że przyjętemu zwrotowi ruchu obrotowego odpowiada nu /usadzić śruby prawoskrętnej kierunek rudni postępowego od płaszczyzny rysunku w doi. Wobec tego prądy są dodatnie, gdy płyną od płaszczyzny papieru w dół (np. prąd /,), a ujemne — w przypadku przeciwnym (np. prąd /2); tłumaczy to znaki prądów we wzorze
(5.15).
Całkę $Hdl możemy przedstawić jako sumę napięć magnetycznych. Niech Um, oznaczają napięcia magnetyczne odpowiednio wzdłuż drogi strumieni 0,, 02. Przyjmując zwroty napięć magnetycznych Umzgodnie ze zwrotem strumieni 0Ł, 02, mamy
(5.16)
Wzór (5.15) przybiera zatem postać
Uogólniając powyższe równanie, otrzymujemy II prawo Kirchhoffa dla obwodów magnetycznych: suma algebraiczna napięć magnetycznych w zamkniętym obwodzie magnetycznym równa się sumie algebraicznej amperozwojów działających w* tym obwodzie, czyli
(5.17)
Reguły stosowane przy układaniu sum algebraicznych we wzorze (5.17) są następujące: składniki sumy Y U)ilt piszemy ze znakiem plus, gdy zwrot strumienia &k w rozpatrywanym odcinku rdzenia jest zgodny ze zwrotem obiegu, a ze znakiem minus — w przypadku przeciwnym. Składniki sumy £ IhzK piszemy ze znakiem plus, gdy zwrot prądu przenikającego wnętrze obwodu magnetycznego jest zgodny ze zwrotem ruchu postępowego odpowiadającego założonemu kierunkowi obiegu, a ze znakiem minus — w przypadku przeciwnym.
Na podstawie prawa Ohma i praw Kirchhoffa dla obwodów magnetycznych łatwo zauważyć, że każdy obwód magnetyczny można odwzorować za pomocą równoważnego obwodu elektrycznego. W schematach lego rodzaju przedstawiamy odcinki rdzenia za pomocą oporów magnetycznych, na których oznaczamy napięcia magnetyczne, zamiast prądów — oznaczamy strumienie, a zamiast sił elektromotorycznych — amperozwoje poszczególnych uzwojeń. W schematach zastępczych dla obwodów magnetycznych obowiązuje podobny sposób strzał kowania jak w obwodach elektrycznych.
Schemat zastępczy obwodu z rys. 5.4 podany jest na rys. 5.5. Należy zwrócić uwagę,
Rys. S.S, Schemat zastępczy obwodu magnetycznego z rys. 5.4
że zwrot nmperorwojńw h wynika 7 kierunku natężenia pola magnetycznego, wytworzonego przez prąd w cewce.
1’ntWii Kirchhoflh dla obwodów magnetycznych znajdują zastosowanie przy obli-1 ruiiu obwodów rozgałęzionych,
4 4.1. Obliczanie amperozwojów przy znanym strumieniu magnetycznym
< tmówiiny metodę obliczania nierozgalęzionych obwodów magnetycznych, spotykaną często w zastosowaniach praktycznych. Na wstępie obliczeń wyodrębniamy odcinki obwodu magnetycznego o stałych przekrojach i wykonane z tego samego materiału. Długości poszczególnych odcinków rdzenia oznaczymy Ilt /7, .... , a ich pola prze-11 o|ów poprzecznych — St, S2,
W zastosowaniach często spotyka się zagadnienie, polegające na wyznaczeniu ampero-»woju w Iz uzwojeń wzbudzających w rdzeniu dany strumień magnetyczny 0. Tok obliczeń K»t na stępujący:
I) Obliczamy indukcję magnetyczną B w poszczególnych odcinkach obwodu za pomówi zależności
<p
B= (5.18)
S
.’) / krzywej magnesowania odczytujemy natężenie H pola magnetycznego w poszczególnych odcinkach rdzenia.
') Obliczamy natężenie II „ pola magnetycznego w szczelinach obwodu, korzystając tr w/.oru
(5.19)
Mo
pt/y i/vin Bp — indukcja magnetyczna w szczelinie, p0—4n• 10"7 H/m — przenikalność nmgnotyczna próżni.
1) Nli podstawie wzoru
V, = Hl (5.20)
uhlw/amy napięcie magnetyczne wzdłuż poszczególnych odcinków obwodu.
5) .Sumę amperozwojów uzwojeń wzbudzających obliczamy za pomocą IX prawa Km hliolfa dla obwodów magnetycznych
(5:21)
Sposob postępowania przy obliczaniu nierozgalęzionych obwodów magnetycznych przed-‘t.mimy na przykładzie.
I“Tryklad. Wyznaczyć prąd w uzwojeniu wzbudzającym zawierającym z=400 zwojów, jeśli strumień '"•Knetyczuy w rdzeniu stalowym (rys. 5.6) wynosi 4>=0,0026 Wb. Rdzeń wykonany jest ze staliwu, •'‘dc przekroju poprzecznego rdzenia wynosi 20 era3, jego długość /=40 cm. a długość szuzoJłny 0 = — 1 mm