zadowolenie ze wspólnego odkrywania i przeżywania treści, stymulują radosne i twórcze poznanie siebie, wzbogacają wzajemne kontakty, pomagają w odkrywaniu zadowolenia bycia ze sobą i w tworzeniu pogodnej atmosfery. Jest to bardzo ważne dla ludzi nieśmiałych, potrzebujących dodatkowych wzmocnień psychologicznych. Ponadto zabawa jest jednym z podstawowych czynników integrujących każdą grupę, wpływających na otwartą, przyjazną atmosferę wzajemnych kontaktów. Jak zauważa R. Hermann: „Wspólna zabawa to coś więcej niż sposób wspólnego działania. Pomaga dostrzec wartości w innych ludziach i staje się symbolem wspólnoty”1.
Postępującą integrację w grupie można poznać m.in. po takich zjawiskach, jak: zwracanie uwagi na innych i słuchanie ich, rozumienie sygnałów niewerbalnych, empatia, wzajemny szacunek, szczerość, otwartość, troska o dobro wszystkich, poczucie bezpieczeństwa.
Wykorzystanie metod integracyjnych wymaga odpowiedniego przygotowania i starannie zaplanowanego czasu. Prowadzący zajęcia musi mieć świadomość, po co chce zastosować daną metodę, i wprowadzić ją w odpowiednim momencie. Dobór i liczba metod integracyjnych zależą od: wieku uczestników, stopnia gotowości grupy do większego otwarcia i zaangażowania, charakteru metod. Należy też pamiętać o zachowaniu proporcji czasowych, jeśli chodzi o miejsce tych metod w kontekście całego spotkania.
Bardzo duże znaczenie ma wykorzystanie metod integracyjnych w początkowej fazie pracy z nową grupą (np. z nową grupą klasową). Uczniowie przychodzący do klas pierwszych szkół każdego z poziomów nauczania rekrutują się z różnych środowisk, są sobie obcy. Dopiero po upływie jakiegoś czasu zaczynają się stopniowo poznawać ze sobą, otwierać na siebie, nawiązywać więzi i tworzyć grupy. Nauczyciel poznaje sposoby zachowania się uczniów, obserwuje przejmowane przez nich role społeczne, odkrywa przejawy dominacji czy podporządkowania, przyczynia się do zintegrowania grupy2.
Wśród metod integracyjnych można wyróżnić:
♦ metody ułatwiające wzajemne poznanie,
♦ tańce integracyjne,
♦ zabawy integracyjne,
♦ zabawy muzyczno-ruchowe,
♦ zabawy z chustą,
♦ zabawy z gazetami.
s. 14-27.
R. Hermann, Nasze dzieci i muzyka, Warszawa 1995.
E. Osewska, Metody służące poznaniu katechizowanych i ich integracji, „Katecheta” 6/2004,