Wykorzystanie metod integracyjnych sprawia, że aktywność uczestników zajęć jest skierowana na to, aby się lepiej poznać, nawiązać bliższe więzi, budować wzajemne zaufanie i poczucie bezpieczeństwa, rozwijać wzajemne zrozumienie. Chodzi w nich o ośmielenie uczestników, pomoc w odnalezieniu własnego miejsca w grupie, wspólne kształtowanie dobrej atmosfery podczas zajęć.
Istotne jest to, że nie tylko chodzi tu o integrację uczestników zajęć, ważna jest także relacja między grupą a osobą prowadzącą zajęcia. Stworzenie wielostronnych więzi ułatwia wspólną pracę i wpływa na jej efekty. Rodzi się wówczas poczucie identyfikacji poszczególnych osób z daną grupą, poczucie odpowiedzialności za podejmowane zadania, zespolenie grupy, zbudowanie w niej jedności, co jest podstawą wspólnej pracy - współdziałania. W ten sposób metody integracyjne pośrednio wzmacniają motywację do uczenia się, stwarzając warunki zarówno do rozwoju indywidualnego, jak i rozwoju grupy.
Początki nawiązywania kontaktu, budowania więzi dla wielu ludzi są zwykle trudne. Istnieje wiele barier między nami: nie znamy się, różnimy się wiekiem, wykształceniem, pozycją społeczną. Trudno jest czasem rozpocząć rozmowę, przełamać „pierwsze lody”. Bariery, jakie mogą mieć w sobie uczestnicy zajęć z wykorzystywaniem metod aktywizujących, to: lęk przed otwartym wyrażeniem swojego zdania, ekspresją, nadmiernym otwarciem się przed osobami z grupy, ośmieszeniem się.
Metody integracyjne ułatwiają zmniejszenie tych obaw, służą przełamaniu onieśmielenia i dystansu między członkami grupy oraz między grupą a prowadzącym. Proponują pewną strukturę nawiązywania kontaktu, nadają porządek pierwszym trudnym krokom we wzajemnych relacjach. Są tak zbudowane, aby każdy mógł zaistnieć w grupie, zaznaczyć swoją obecność i być dostrzeżonym przez innych.
W metodach tych bardzo wyraźny jest moment wspólnej zabawy, atmosfera relaksu i rozluźnienia. Impulsem do tej zabawy może być: ruch, taniec, drama, pantomima, działania plastyczne, muzykowanie. Bawienie się oznacza w tym wypadku przede wszystkim rozwijanie aktywności i zaangażowanie się, co w efekcie daje skuteczne formy integracji i komunikacji w grupie1. Gry i zabawy, dzięki stworzeniu możliwości zrelaksowania się grupy, pozwalają na osiągnięcie porozumienia między osobami kompletnie różnymi, czasem obcymi sobie. Niosą radość,
E. Wójcik, Metody aktywizujące stosowane w pracy grupowej w duszpasterstwie, Łódź 1987.