Photo0070

6. Sprężarki urządzeń chłodniczych 215

6.11.1. Zasady budowy

Rys. 6.42. Sprężarka, śrubowa: a) widok ogólny; b) przekrój 1 — kadłub; 2 — wirnik czynny; 3 — wirnik bierny; 4 — suwak regulacyjny

Sprężarki śrubowe są sprężarkami wyporowymi o obrotowym ruchu organu roboczego. Podstawowymi elementami sprężarki (rys. 6.42) są: kadłub 1 oraz wirniki — czynny 2 i bierny 3. Wirniki wykonane są jako elementy śrubowe o dużym skoku i niejednakowej liczbie zębów i wrębów w obu wirnikach. Wirnik czynny ma 3 lub 4 zęby, których obrys w przekroju czołowym jest zwykle półkolisty i zazębia się z wirnikiem biernym o 4 lub 6 wrębach dostosowanych do zębów wirnika czynnego. Oba wirniki mają na ogół jednakową średnicę zewnętrzną wynoszącą zależnie od wielkości sprężarki 100 + 200 mm. Wirniki śrubowe są osadzone w łożyskach ślizgowych w korpusie sprężarki zamkniętym dwustronnie czołowymi pokrywami, w których znajdują się otwory wlotowy i wylotowy. Komora wewnętrzna korpusu, o powierzchni dostosowanej do wirników, stanowi cylinder roboczy sprężarki. Między wirnikami a kadłubem oraz pokrywami czołowymi a wirnikami jest zachowany nieznaczny luz uszczelniany olejem wtryskiwanym do wnętrza cylindra. Na statku stosuje się napęd sprężarki silnikiem elektrycznym z prędkością obrotową ń = 50 -5- 60 obr/s (3000 -ż- 3600 obr/min) zależnie od stosowanej częstotliwości prądu. Napędzany jest wirnik czynny, który bezpośrednio (rys. 6.43b) lub przez przekładnię synchronizującą (rys. 6.43a) napędza wirnik bierny.

Ten pierwszy sposób jest stosowany najczęściej, albowiem warstwa oleju wtryskiwana do cylindra uszczelnia nie tylko komorę roboczą, lecz umożliwia bezsty-kowe przeniesienie napędu z wirnika czynnego na bierny. Moment obrotowy przenoszony na wirnik bierny wynosi zaledwie 5-~ 10% momentu obrotowego sprężarki.

W wyniku różnicy ciśnień strony tłocznej i ssawnej, na wirniki działają poosiowe siły w kierunku strony ssawnej. Siły te równoważy się łożyskami oporowymi oraz tłokami odciążającymi. Wydajność sprężarki reguluje się na zasadzie zmiany efektywnej długości wirnika, na której odbywa się sprężanie czynnika. Do tego celu