skanuj0028

-rodzaj wiązanki między atomami -konfiguracja elektronów -struktura sieci przestrzennej Układy krystalograficzne:

-regularny

-tetragonalny

-rombowy

-trygonalny

-heksagonalny

-jednoskośny

-trójskośny

Metale i stopy bardzo często są stosowane w postaci odlewów, otrzymywanych w wyniku krzepnięcia cieczy metalicznej w formach piaskowych lub metalowych. Krystalizacja, tj. szczególny rodzaj krzepnięcia, w którym ciecz metaliczna ulega przemianie w stan stały o budowie krystalicznej, układ dąży do osiągnięcia równowagi termodynamicznej. Przy stałym ciśnieniu równowaga termodynamiczna zachodzi w temperaturze równowagi 77? energii swobodnej faz stałej PS i ciekłej FL. W temperaturze niższej od 77? następuje krystalizacja. Spadek temperatury następuje dopiero po całkowitym zakrzepnięciu metalu. W rzeczywistych warunkach, przy dosyć znacznej szybkości chłodzenia, występuje tzw. Przechłodzenie.

Krzepnięcie metalu rozpoczyna się w temperaturze o AT niższej od temperatury równowagi 77?.

ZARODKI KRYSTALIZACJI

Krystalizacja przebiega przez zarodkowanie i wzrost zarodków. Zarodkami krystalizacji w fazie ciekłej są zespoły bliskiego uporządkowania o wielkości większej od krytycznej, do których przyłączają się kolejno następne atomy. Natomiast zespoły bliskiego uporządkowania o wielkości podkrytycznej, zwane niekiedy embrionami, ulegają rozpuszczeniu w cieczy.

Rozróżnia się zarodkowanie homogeniczne i heterogeniczne, z założeniem, że krzepnący układ ciecz metaliczna-kryształ jest statyczny, znajduje się pod stałym ciśnieniem i w spoczynku oraz nie podlega działaniu pola elektrycznego i magnetycznego.

ZARODKOWANIE HOMOGENICZNE Zarodkowanie homogeniczne zachodzi w cieczy metalicznej całkowicie jednorodnej, a w jego wyniku powstaje zupełnie jednorodna

faza stała. Szybkość zarodkowania jest bardzo mała, po czym zwiększa się dopóty, dopóki przechłodzenie nie osiągnie wartości krytycznej, by następnie gwałtownie się zmniejszyć.

ZARODKOWANIE HETEROGENICZNE

Mechanizm zarodkowania heterogenicznego polega na tworzeniu zarodka na obcym

podłożu o stanie stałym. Szybkość zarodkowania heterogenicznego gwałtownie zwiększa się wraz ze wzrostem przechłodzenia.

Mechanizmy wzrostu kryształów

Wzrost zarodka krystalizacji następuje z różną szybkością na poszczególnych ścianach w zależności od struktury krystalicznej zarodka.

Szybkość procesu krzepnięcia jest uzależniona od:

- szybkości zarodkowania -liniowej szybkości krystalizacji PRZECHŁODZENIE STĘŻENIOWE

W porównaniu z czystymi metalami warunki krystalizacji stopów znacznie się różnią - głównie stężeniami faz stałej i ciekłej w strefie frontu krystalizacji.

PODZIAŁ MIESZANIN EUTEKTYCZNYCH

W zależności od budowy mieszaniny eutektyczne można podzielić na:

płytkowe,

słupkowe,

ziarniste,    ^;

iglaste.

Gdy warunki krystalizacji stopu odpowiadają przechłodzeniu stężeniowemu, w cieczy tworzą się dendrytyjednej z faz oraz eutektyka płytkowa w przestrzeniach międzydendrytycznych.

STOPY PODEUTEKTYCZNE

Krzepnięcie rozpoczyna się w tym przypadku najpierw/ wydzielaniem pojedynczej fazy i dopiero później - mieszaniny eutektycznej.

DOMIESZKI W STOPACH EUTEKTYCZNYCH

Domieszki w zanieczyszczonych stopach eutektycznych mogą spowodować wzrost komórkowy.

19