stolarstwo7

MO

syanem potażu (u. blutlaayelsalz v. blaunaurtr eisenkuli), rozpuszcza się w 40 kwartach wody deszczowćj, i płynem tym nasyca się drzewo na pniu stojące powyżej podanym sposobem. Następnie rozpuszcza się octan żelaza (n. eisenbruhe v. holzesriysaures ńsen-oa-yd), w podwójnej ilości jego wagi wody deszczowej, i płynem tym drzewo na pniu stojące powtórnie się nasyca. Przy powtór-nem nasycaniu drzewa, wycieka z niego, umyślnie w tyni celu zo-stawionemi otworami w biizkości wierzchołka, płyn pierwszy, zupełnie prawic czysty, który zbierać można do powtórnego użycia, dopóki się w nim nie okażą ślady błękitu pruskiego, w tkance drzewa utworzonego. Roztworu octanu żelaza nie należy używać do nasycania drzewa przed roztworem eyanku żółtego, gdyż pierwszy z nich ma własność szkodliwego kurczenia włókien drzewnych, przez co nasycanie drzewa roztworem drugim bardzo się utrudnia. Drzewo w ten sposób farbowane, ma kolor trwały, i nie podlega bardzo paczeniu się.

Do farbowania na czerwono służą:

1. Odwar Jemambukowy, przygotowany sposobem następującym: 1 funt wiórów z drzewa fernambukowego gotuje się przez dwie godziny w zakryłem naczyniu w dwóch garncach wody deszczowej; następnie zlewa się płyn zafarbowany do osobnego naczynia, a wióry gotują się powtórnie z nową ilością wody. Po wygotowaniu wiórów powtórnem, oba płyny mieszają się'z sobą, a po przecedzeniu mogą już być do farbowania użyte. Im starszy jest płyn, tern piękniej i trwalej drzewo farbuje. Drzewa dużo garbnika zawierające, jak np. dąb, brzoza, olsza i t. p., pięknićj się farbują fernambukiein, niż drzewa , w których garbnik znajduje się tylko w bardzo mafćj ilości, lub wcale go nie ma. Dlatego też, przy farbowaniu drzew ostatniego gatunku, dobrze jest do odwaru fernambuku dodać nieco odwaru garbnikowego z ga-lasu, sumaku, kory dębowej lub tym podobnych. Chcąc otrzymać kolor purpurowy, dodać należy do odwaru fernambuku nieco roztworu ałunowego. Przy farbowaniu na kolor różowy, płyn fernain-bukowy musi być bardziej wodą rozcieńczony, a drzewo poprzednio nasycić trzeba roztworem soli cynowćj (n. zinnsalz), w ilości 3‘/s łutów tćj soli w 1 garncu wody. Przy kolorze amarantowym dodaje się do odwaru fernambukowego nieco roztworu octanu żelaza , powyżej opisanego, a drzewo poprzednio także się na pniu roztworem soli cynowćj nasyca. Wiśniowy kolor otrzymać można przez dodanie do odwaru fernambukowego cokolwiek odwaru drzewa kampeszowego (blaniwl-), lub roztworu octanu żelaza, bez poprzedniego nasycania drzewa solą cynową. Zawiele octanu żelaza czyni kolor ciemno-fioletowym, zbyt ciemno wydającym się. Chcąc otrzymać kolor ponsowy, dodać potrzeba do odwani fernambukowego nieco płynu do farbowania na żółto używanego,.

0    którym niżej.

2. Odwar koszenillowy, jest wprawdzie znacznie droższy od poprzedniego, ale o wiele piękniej i trwalej drzewo farbuje. Najlepszy gatunek koszenilli tłucze się na miałki proszek, i gotuje się dwa razy w wodzie deszczowćj, w ilości 3'/a garncy wody na

1    funt koszeni li, a odwar w ten sposób otrzymany, po przecedzeniu gó przez płótno, jest już gotowy do użycia. I w tym przypadku garbnik w drzewie zawarty, przyczynia się wiele do piękności i trwałości farby.

Chcąc drzewu nadać kolor karmazynowy, potrzeba drzewo przed nasyceniem odwarem koszenilli, nasycić poprzednio roztworem ałunu lub soli cynowej w wodzie deszczowej; nie można zaś roztworów tych dodawać wprost do odwaru koszenillowego, gdyż one w nim tworzą gęsty osad. To samo tyczy się także dodawania płynów garbnik zawierających, które się wiele do piękności koloru przyczyniają, i przedewszystkićm oddzielnie wprowadzone być muszą w drzewo, nieposiadające garbnika z natury. Kolor szkarłatny otrzymuje się przez dodanie do odwaru kosze-nillowcgo nieco odwaru żółtego drzewa (gelbhulz): kolor karminowy otrzymać można za pomocą koszenilli, przez wygotowanie 1 funta koszenilli w 2 funtach aminoniaku gryzącego (aetzammo-niak), a otrzymany ztąd rozciek, dopiero po 24 godzinach zmieszany z trzema garncami wody, i po pół godzinnem gotowaniu, przecedzony przez płótno, używa się do nasycania drzewa. Przez dodanie do płynu tego nieco odwaru żółtego, nadać można drzewu kolor szkarłatny.

Do farbowania na żółto używają się:

1.    Kora hcercytronowa. 1 funt kory kwcrcytronowój wyparza się w 8 kwartach gorącćj wody deszczowćj, około 15 minut, wystrzegając się zagotowania wody, gdyż przez to kolor bardzo ciemnieje. Do wyciągu tego dodaje się 3 łuty kleju, stolarskiego, następnie zlewa się ciecz z wierzchu, na korę nalewa się nowa ilość wody deszczowćj ogrzanćj, i powtórnie z dodatkiem 1 łuta kleju się moczy. Oba wyciągi zlewają się razem, cedzą się, i używają się do nasycania drzewa, które już poprzednio roztworem l"/„ chlorku cyny (n. salzsauren zinnoryd) napojone zostało. Zamiast kory kwercytronowćj, użyć można odwaru drzewa żółtego (gdbholz) lub rezedy (n. wau, łac. reseda luteold), wygotowanych dwukrotnie w wodzie, bez dodania kleju; w każdym razie jednak drzewo roztworem 1°/,, chlorku cyny poprzednio nasycić potrzeba.

2.    .Farba mineralna z dwuchromianu potaiu (n. doppellchrom-saures koli). Przedewszystkićm nasyca się.drzewo roztworem cukru ołowianego, czyli octanem ołowiu (n. blrizucker), w stosunku