stolarstwo 3

dwoma pionowani w rozmaity sposób ozdobiouemi slupami, osa-dzonemi na wspólnćj podstawie.

Prócz łóżek zwyczajnych, używane są często, szczególniej w Anglii , łóżka ukryte w postaci szafy (fr. armoires a lit), lub w postaci ławki czyli tak nazwane szlabany (n. schlafbank).

Łóżka szafiaste robią się jak zwykłe szafy, 6 stóp wysokie, •3 stopy szerokie, 1'/j stopy głębokie, stojące na czterech nóżkach , około G cali wysokich. Wewnątrz szafy, za drzwiczkami, umieszczona jest drewniana rama, mocnemi zawiasami do spodu szafy przymocowana, i z góry na dół otworzyć się daje, utrzymując się w stanic pionowym za pomocą haczyków lub zasuwki. Po odłożeniu, rama zajmuje na podłodze położenie poziome, i podpiera się na przeciwnym od zawias końcu składaną nogą. Rama ta odkłada się co wieczór, a z nią razem materace i pościel w szafie zamknięte; rano zaś noga się składa. rama się podnosi wraz z materacami i zakłada na haczyk, a wreszcie przymyka drzwiczkami, tak, żc widząc zwyczajną szafę, nie można się domyśleć, że w nićj łóżko jest ukryte.

E. Meble rozmaite.

1.    Parawany (fr. paratens).— Parawany służą do ochrony od gwałtownego przeciągu powietrza, i składają się z ram czworokątnych, 6 do 8 stóp wysokich, 2 do 37j szerokich, przedzielonych w pewnćj wysokości na dwie równe części, z których dolna zwykle jest zamknięta drewnianem wypełnieniem (filungiem), górna zaś zasłonięta, jest materyą lub szkłem. Każdy parawan składa się zwykle zjA do 8 takich ram, nazywanych skrzydłami lub z niemiecka flirtami (n. flugd, fr. feuilles), które połączone są z sobą zawiasanj^szarnierowemi lub paskami skóry albo płótna, i otwierają się liaprzemian w jednę lub drugą stronę, w ten sposób, aby^parawan zTążyć można, i mniej lub więcej otworzyć w postaci zębatej, dla utrzymania go w położeniu pionowem.

2.    Ekrany (fr. ecrans), służące do ochrony od gorąca; stawiają się zwykle przed kominkiem, i są bardzo do parawanów podobne, lecz składają się tylko z jednej ramy, i wspierają się na czterech krzywych nóżkach, umieszczonych po parze na jćj brzegach. Ekrany mają zwykle 3 do 4 stóp wysokości, i obijają się materyą.

3.    Lustra stojące i ruchome między dwoma pionowemi słupami: noszą różne nazwiska, z których najczęścićj używa się psy-aze (fr. psyc/ws); największe ze wszystkich zowią się tremo. Rama lustra obraca się na "sworzniach, w połowie jćj wysokości umieszczonych, i osadzonych w pionowych słupach rozmaicie ozdobio-nycli, które znów wsparte są na czterech nogach, podobnie jak ekrany, lub połączone są wspólną podstawą.

4.    Etażerki czyli ser want ki (fr. etagbre).— Sąto półki pionowo nad sobą osadzone w czterech lub tyłka dwóch pionowych słupach, wspartych na czterech parzystych nogach lub na wspólnej podstawie. Półki tego rodzaju służą do pomieszczenia różnych drobnych ozdób salonowych.

5.    Kwiaciarki czyli żardynierki (fr. jardinihe), do utrzymywania kwiatów służące, mogą mićć kształt bardzo rozmaity. Zwykle składają się one z jednego lub z kilku drewnianych koszy, podpartych jedną lub kilkoma nogami, i mieszczących w sobie blaszane naczynia czyli wanny. "Wanny te napełnione są ziemią i mchem, w które wstawiają się doniczki z kwiatami.

Prócz mebli wyżej wyszczególnionych, jest jeszcze wiele innych, mniej często używanych, jak up.: wieszadła, o jednym lub dwóch słupkach; stoliki chińskie, czyli wysuwane, wchodzące jeden w drugi; koszyki do papieru; drwalniczki na drzewo; stoliki okrągłe małe, czyli tak nazwane geridonilei (fr. gueridon); bidety, mieszczące w sobie miednice, i t. p.

». ROBOTY MODELOWE I MASZYNOWE.

Roboty stolarskie maszynowe i modelowe podzielić można na trzy główne rodzaje:

Pierwszy rodzaj stanowią modele rozmaitych maszyn lub kon-strukcyj budowlanych, wykonywane na małą skalę, dla dania wyobrażenia o składzie maszyny lub konstrukcyi jakiej, w celu naukowym lub fabrycznym, jak np. modele zachowywane w gabinetach fizycznych i mechanicznych, przedstawiające rozmaite mosty, budynki, maszyny i ich części. Modele te wykonywane być muszą z gatunków drzew najmniej ulegających zsychaniu i pacze-niu się, jak np. gruszkowe lub mahoniowe, a ich główną zaletą jest ścisłość i dokładność roboty. Drzewa te używają się na modele tego rodzaju albo w kolorze naturalnym, albo polerowane, lub też powlekają się różnemi kolorami, naśladująeemi materyał, z jakiego przedmiot ma być w wielkości naturalnej wykonany.

Najpiękniejszy zbiór tego rodzaju modeli posiada Konscrwa-toryum Sztuk i Rzemiosł w Paryżu, gdzie znajdują się najdokładniejsze modele wszystkich maszyn używanych w przemyśle i rolnictwie, warsztatów i instrumentów różnych rzemiosł, wiązań dachowych i mostów, nareszcie okrętów i wszelkich morskich przyrządów, wyrobione z jak największą ścisłością.

Do tego rodzaju robót policzyć także należy wszystkie części drewniane instrumentów matematycznych i optycznych, jak miary,