Str 018

to znaczy

adt + a dy + a, Az = 0.

x    y    z

Jest to równanie powierzchni prostopadłych do wektora o składowych a_x, a , a .

y’ z

Jeżeli w całym obszarze wypełnionym cieczą jednostkowe siły masowe mają wartości stałe, jest to równanie płaszczyzn równoległych. Jeśli jedyną siłą masową jest siła ciężkości a, = -g, to równanie redukuje się do postaci dz = 0 i jego rozwiązaniem jest rodzina płaszczyzn poziomych.

Nadciśnienie, wysokość ciśnienia

W praktyce budowlanej spotykamy się niemal zawsze z układami, które znajdują się całe pod działaniem ciśnienia atmosferycznego. Wywołane tym ciśnieniem siły działają ze wszystkich stron i nawzajem się równoważą. W tej sytuacji całkowicie dopuszczalne jest pominięcie ciśnienia atmosferycznego w obliczeniach. Występująca wtedy w równaniach wielkość p oznacza różnicę między ciśnieniem rzeczywistym (bezwzględnym) a ciśnieniem atmosferycznym. Wielkość tę nazywamy ciśnieniem piezometrycznym, względnym, lub gdy ma wartość dodatnią — nadciśnieniem, a gdy ujemną — podciśnieniem. Jest rzeczą zrozumiałą, że wartość podciśnienia nie może być większa od wartości ciśnienia atmosferycznego.

Jeżeli jedyną działającą siłą masową jest siła ciążenia, to miarą nadciśnienia staje się zagłębienie rozpatrywanego punktu poniżej powierzchni cieczy. W przypadku cieczy o danym ciężarze objętościowym jest ono związane z ciśnieniem zależnością

h = P.

Y

Wielkość h może być tak określona również wtedy, gdy nie występuje swobodna powierzchnia cieczy lub gdy ciśnienie na swobodnej powierzchni jest różne od atmosferycznego. Wielkość h nazywamy wysokością ciśnienia; niekiedy wyraża się ciśnienie „wysokością słupa cieczy”. Oznacza to ciśnienie odpowiadające danej wysokości h i ciężarowi objętościowemu rozpatrywanej cieczy y» według powyższego wzoru.

Ciśnieniu 10⁵ Pa odpowiadają wysokości ciśnienia:

—    w przypadku wody — 10,2 m,

—    w przypadku rtęci — 0,75 m.

Pomiar ciśnienia

Do pomiaru ciśnienia służą przyrządy zwane manometrami. Dzielimy je na cieczowe i sprężyste. Zasada działania manometrów cieczowych opiera się na wyprowadzonym równaniu ciśnienia hydrostatycznego. Do pomiaru ciśnienia

18