Rysunek 4c powstał ze złożenia wektorów prędkości z rysunków a i b. Ponadto są na nim zaznaczone: rozkład ciśnienia w szczelinie, ciśnienie maksymalne i przekrój h, w którym to maksymalne ciśnienie występuje.
Ciśnienie czynnika smarowego oddziałuje na obie płaszczyzny odpychając je od siebie. Jest ono źródłem siły nośnej.
Podobny efekt można uzyskać podczas wyciskania smaru ze szczeliny spomiędzy dwóch równoległych płaszczyzn zbliżających się do siebie z pewną prędkością - v.
,/p ■'/Al///. |
fi V. |
Pm ck \ w, s/sr |
fj | ||
d j^\WWW ^\|NN\^\\\\\Vj C |
Rys. 5. Rozkład ciśnienia hydrodynamicznegop oraz prędkości wypływu smaru ze szczeliny między dwiema równoległymi płytami zbliżającymi się nawzajem [3]
L Typowym przykładem smarowania jest smarowanie czopa obracającego się w łożysku ślizgowym. Powstała w nim przestrzeń smarna zawiera szczelinę zwężającą się w kierunku obrotu czopa (klin smarny) oraz szczelinę rozbieżną. Podczas obrotu czopa względem panewki, zaadsorbowane na jego powierzchni cząstki oleju trą o sąsiadujące z nimi warstwy oleju, porywając je ze sobą.
Rys. 6. Smarowanie czopa obracającego się w łożysku [4]
Warstwy rozpędzonego oleju porywają następne warstwy, wprawiając w ruch olej w całej objętości szczeliny smarnej. Olej tej wtłaczany w szczelinę w dolnej części łożyska, wytwarza ciśnienie unoszące czop do góry (na zasadzie klina smarnego). Pod czopem powstaje nieprzerwana warstwa oleju, rozdzielająca czop i panewkę. Warstwa oleju poniosła by czop do góry i ustawiła oś czopa zgodnie z osią panwi tylko przy obrotach dążących do nieskończoności. Podczas spoczynku czop wyciska olej i styka się z panwią. W czasie rozruchu, gdy obroty czopa rosną, czop najpierw zaczyna toczyć się po panewce, a następnie powstający klin smarny zaczyna go unosić. Środek czopa zatacza tzw. półokrąg Gumbela, rys. 8.
17