tpl3

Podłoża lipofilowe węglowodorowe

Wazelina (Yaselinum, Petrolatum). Jest to produkt otrzymywany podczas destylacji ropy naftowej. Pozostałość po oddestylowaniu benzyny, nafty i oleju parafinowego poddaje się rafinacji za pomocą dymiącego kwasu siarkowego, przemywa, odkwasza przy użyciu absorbentów. W ten sposób uzyskuje się wazelinę żółtą (Yaselinum flavum), z której przez dalsze oczyszczanie można otrzymać wazelinę białą (Yaselinum album).

Wazelina naturalna pod względem chemicznym jest mieszaniną wyższych węglowodorów nasyconych z niewielką ilością węglowodorów nienasyconych. Skład jej w dużej mierze zależy od pochodzenia ropy naftowej. Dobre gatunki wazeliny zawierają głównie wyższe węglowodory o łańcuchu prostym (n). Po krystalizacji tworzą one mikrokrystaliczne trychity, co sprawia że taką wazelinę można „wyciągać w nitki”. Zbyt dużo węglowodorów

0    łańcuchu rozgałęzionym (izo), lub też węglowodorów cyklicznych pogarsza ciągliwość

1    strukturę wewnętrzną wazeliny.

Oprócz wazeliny naturalnej, otrzymanej bezpośrednio z ropy naftowej, spotkać można wazelinę sztuczną, będącą mieszaniną parafiny ciekłej i cerezyny, charakteryzującą się gorszą rozsmarowywalność i tendencją do rozwarstwiania.

Wazelina jest cenionym podłożem ze względu na dużą trwałość chemiczną, plastyczność i właściwości tiksotropowe. Jako mieszanina węglowodorów nie wchodzi w reakcje, nie jełczeje. Skórę pokrywa warstwą izolującą w związku z czym hamuje parowanie wody. Powoduje to hydratacje (nawodnienie) warstwy rogowej naskórka na skutek gromadzenie potu. Wazelina w małym stopniu uwalnia substancje leczniczą, co sprawia że środki lecznicze hydrofilowe są prawie niewchłanialne. Stosowana jest jako podłoże maści powierzchniowych (epidermalnych). Ze względu na właściwości hydrofobowe podłoże Toma tylko nieznaczną zdolność wiązania wody (liczba wodna 7-10). Dodatek emulgatorów (np. lanoliny, cholesterolu, monoglicerydów) zwiększa zdolność wiązania wody i czyni wazelinę podłożem przydatniejszym.