34
Przykład opracowania wytycznych do W AK
KAZIMIERZ KRAKOWSKI, zespół tradycyjny (region urb.) ZET 3. Opis:
U — cechy i wytyczne urbanistyczne
a) formy prymarne (otoczenie ulicy Szerokiej):
• struktura — gęsta sieć drobnych ulic wokół placów (Szeroka, Bawół),
• linie regulacji i zabudowy zróżnicowane,
• narys — zabudowa z reguły obrzeżna, miejscami charakter zatracony na skutek wyburzeń, działki prostokątne, ciasne podwórka, mimo to znaczna ilość zieleni,
• profil — wąskie ulice, zieleń na zapleczu,
• problemy rewaloryzacji — stan zagrożenia starej zabudowy, częściowo konieczność rckompozycji całych ulic i placów, murów, cmentarza;
b) formy sekundarne (głównie na obrzeżu, po regulacji w XIX w.):
• struktura — małe ulice z załamaniami,
• linie regulaqi i zabudowy — proste,
• narys — prócz cmentarza i wyburzeń zabudowa zwarta, z ciasnymi podwórzami,
• profil — ulice dość szerokie, z pojedynczymi drzewami,
• problemy rewaloryzacji — jak wyżej;
A — cechy i wytyczne w ujęciu architektonicznym
a) formy prymarne (obszar jw.):
• architektura monumentalna — bożnica, renesansowa i XVII-XVIII-wieczna,
• zabudowa mieszkalna — tradycyjna wąskofrontowa, często z przyporami oraz w stylu historyzmu klasycyzująca,
• elewacje — raczej o artykulacji pionowej, gabaryt silnie zróżnicowany, eksponowane portale, zabudowa zwarta, liczne uskoki w linii zabudowy,
• przekrój — przeważają wysokie dachy dwuspadowe, niekiedy łamane, silnie cieniujące się okapy;
b) formy sekundarne:
• zabudowa w stylu historyzmu,
• elewacje — przewaga poziomowań, akcentowane portale, układ zwykle osiowy, zabudowa w zasadzie zwarta (prócz wyburzeń), gabaryt silnie zróżnicowany,
• przekrój — dachy dwuspadowe, niekiedy łamane, narożniki często ścięte lub akcentowane.
K — cechy i wytyczne w ujęciu krajobrazowym
a) formy prymarne:
• wnętrza ulic (przed wyburzeniami) — układ prostokreślny, przy placach z uskokami, gabaryt malowniczo zróżnicowany, elewacje głównie wąskofron-towe, silnie wysunięte okapy, poza tym płaskie lub zróżnicowane przyporami, zamknięcia perspektyw zróżnicowane, malownicze,
• wystrój zielony — pojedyncze drzewa, prócz tego samosiewy w pustkach;
b) formy sekundarne:
• wnętrza ulic — układy prostokreślne, gabaryt słabo zróżnicowany, elewacje szerokofrontowe, konieczne rekompozycje całości ulic wobec licznych wyburzeń,
• wystrój zielony — zachowane ślady po dawnych obsadzeniach szpalerowych małymi drzewkami, wskazana rekompozycja.
(Opracował: J. Bogdanowski)
Tablica 6