kpiup0050

34

1. Wytyczne do konstruowania przyrządów precyzyjnych

Rys. 1.16. Przykłady usztywnienia elementów płaskich przez, wygniatanie

a)

"a

-&

2!

Ta

oti

wy gnieceniu, A — wydłużenie materiału przy próbie na rozciąganie w %, k — współczynnik bezpieczeństwa (nie więcej niż 0,75).

Wygniecenie powinno mieć kształt zaokrąglony, nie powinno być usytuowane zbyt blisko krawędzi (rys. 1.15) i przejścia do płaszczyzny, w której je wykonano, zaokrąglone promieniem r (rys. 1.15, 1.16), gdyż ostre krawędzie utrudniają płynięcie materiału przy wygniataniu i mogą powodować pęknięcia. Szczegółowe dane można znaleźć w [3].

Rys. 1.17. Usztywnienie przez wygniatanie: a) rury,    Rys. 1.18. Usztywnienie elementu na zginanie

b) zagięcia    przez zagięcie brzegów; otwory w osi obojętnej

zmniejszają jego ciężar

gw

wy

1/

Zaginanie brzegów blachy. Nadawanie blasze kształtu kątownika, ceownika lub zetownika (rys. 1.18) powoduje jej sztywnienie na zginanie, natomiast prawie wcale nie zwiększa usztywnienia na skręcanie wokół osi x równoległej do krawędzi zagięć.

Wywijanie brzegów otworów. Zabieg ten stosuje się w celu usztywnienia tych brzegów ewentualnie wykonania w nich gwintu. Możliwe są tu dwa sposoby rozwiązania:

-    wykrawanie otworu w blasze i następnie wywinięcie kołnierza (tabl. 1.4),

-    przebicie otworu z równoczesnym wywinięciem kołnierza za pomocą specjalnego stopniowanego, zaostrzonego stempla (rys. 1.19).

Tablica 1.4. Wymiary maksymalne kołnierzy wywijanych

Materiał

Współczynnik wysokości kołnierza k

kd

Aluminium miękkie Mosiądz miękki M63 Blacha stalowa 10 Blacha stalowa 20

0,15

0,18

0,15

0,12

Śn

bn

ści,

ele

dai

koi

po<

i g

sto

tak

dec

pot

1.1

Do

sto

nik

nal

wyl

jak

wyi

swe

3*