kpiup0064

1. Wytyczne do konstruowania przyrządów precyzyjnych 48

pokazana na rys. 1.36f nie jest zabezpieczona przed przesunięciem osiowym podczas zalewania formy; możliwe jest stosowanie takich wtopek, ale należy zapewnić im dostatecznie długie ich prowadzenie w formie i tak je umieścić w odlewie, aby przepływający metal dociskał je do formy; wtopki powinny być tak umieszczone w odlewie, aby możliwe było wyjęcie odlewu z formy;

-    początek gwintu na zalewanym gwintowanym trzpieniu powinien być w odległości nie mniejszej od powierzchni odlewu niż pokazano to na rys. 1.36e;

-    wtopki należy zabezpieczyć za pomocą odpowiedniej powłoki ochronnej przed korozją stykową spowodowaną wilgocią;

-    liczba zalewanych w odlewie wtopek powinna być możliwie mała; zaleca się nie przekroczenie liczby 5 -^6 wtopek, aby nie utrudniać obsługi formy (wzrost czasu otwarcia formy, możliwość pomyłek).

Gwinty w odlewach ciśnieniowych uzyskuje się przez odlewanie lub przez zalewanie wtopek.

Tablica 1.11. Minimalne wymiary odlewanych gwintów w odlewach ciśnieniowych (wg PN-85/H-01564)

Rodzaj gwintu	Średnica mm skok gwintu	Minimalny wymiar gwintu w odlewie ze stopu, mm
		cynku	cyny	ołowiu	aluminium	magnezu	miedzi
Zewnętrzny	średnica	6	5	5	10	10	10
	skok	1,0	0,8	0,9	1,25	1,25	1,25
Wewnętrzny	średnica	12	10	10	25	25	—
	skok	1,0	1,0	1,0	2,0	2,0	—

Odlewanie gwintu może być przeprowadzone (tabl. 1.11):

-    za pomocą wkładek w formie z gwintem zewnętrznym lub wewnętrznym, które wykręca się z odlewu po jego wyjęciu z formy; w celu ułatwienia wykręcenia wkładki gwint zwykle powinien być stożkowy, przy czym należy poprawić go gwintownikiem;

-    przez usytuowanie osi gwintu zewnętrznego odlewu w płaszczyźnie podziału formy; po wyjęciu odlewu z formy jest konieczne przegwintowanie gwintu w celu usunięcia zalewek i skorygowania przesunięcia zwojów gwintu odlanych w dwu częściach formy.

Zalewanie wtopek gwintowanych w kształcie trzpieni lub nakrętek przedstawiono na rys. 1.36a, d, e; ze względu na wyszczególnione wady odlewania gwintu zaleca się, gdzie tylko jest to możliwe, stosowanie wtopek gwintowanych.

Koła zębate odlewa się ciśnieniowo łącznie z gotowym uzębieniem (tabl. 1.12). Koła odlewane są znacznie tańsze od kół zębatych z uzębieniem uzyskiwanym w wyniku obróbki skrawaniem, co jest szczególnie korzystne przy wykonywaniu uzębień wewnętrznych. Jednak przy tych uzębieniach jest konieczne stosowanie dużego pochylenia odlewniczego (rzędu 1°), co w przypadku kół o znacznej szerokości bardzo pogarsza warunki współpracy zębów.

Przy konstruowaniu odlewów należy przewidzieć wystarczająco duże powierzchnie oporowe pod wypychacze w postaci zgrubień ścianek odlewu lub zgrubień w miejscu skrzyżowania ścianek i żeber. Ze względu na duże opory wypychania odlewów uzębionych (np. kół zębatych) powierzchnie te powinny być możliwie duże.

Przez zastosowanie odlewania ciśnieniowego można otrzymywać skomplikowane elementy w wyniku połączenia wielu prostych części w jeden odlew (rys. 1.37).

Jl