skanuj0003 (89)

występuje w roztworach badanych najczęściej w postaci kompleksów chlorkowych). Otrzymujemy osad, w którym możemy spodziewać się obecności: IlaS. PbS. Bj₂Sj, CuS. (CibS), CdS. a także As-iSi. ĄsjSj, SnS, SnSi. Sb?S₄ Sb₂S, i wolnej S°.

W związku z różnorodnościąjonów, których poszukujemy w tym osadzie, korzystamy z możliwości rozdzielenia tej grupy na dwie mniejsze.

Siarczki tzw. podgrupy A sa nierozpuszczalne w odczynnikach o charakterze zasadowym - po dodaniu nawet silnej zasady, pozostają w osadzie. W jego skład mogą wejść: HgS, PbS. Bi?Si. CuS (z domieszkami CujS), CdS

1    S°.

Reszta siarczków drugiej grupy czyli podgrupy B. rozpuszcza się np. w roztworze KOH z dodatkiem H2O2. W takich warunkach: As?Si. As₂S<. SnS. $nS₂. SbrSi i Sb2§₅ przechodzą do roztworu w postaci siarko- lub tlenosiarko-anionów As(V), Sn(lV) i Sb(V). Do zagadnień tych wrócimy omawiając analizę

2    grupy kationów.

Po całkowitym wytrąceniu z początkowej mieszaniny, kationów 1 i 2 grupy, rozstajemy się z kwaśnym środowiskiem strącania. Trzecią grupę strącamy już w środowisku buforu amonowego. Jest to roztwór zawierający amoniak i chlorek amonu - jego pH wynosi około 8,5. Tioacetamid (AKT) ogrzewany w takim lekko zasadowym roztworze hydrolizuje, powoli uwalniając H₂S. Stworzyliśmy korzystne warunki do powstania znacznego stężenia jonów

s²-.

Możemy to zapisać jako proces dwuetapowy:

H₂Saq + NH₃aq 2 I1S~ + NRT HS' + NH₃aq S²" + NH₄^ł

W warunkach strącania 3 grapy, stężenie jonów' S²" jest o kilkanaście rzędów wielkości większe niż w warunkach strącenia 2 grupy. W związku 7. tym, wytrącają się teraz siarczki kationów, które nie mogły tego zrobić w pstrym środowisku kwaśnym. Do tej grupy, wymagającej łagodnego środowiska strącania (duże stężenie S³ w roztworze), należą kationy: Fe²*, Fe⁵', Mn"⁺, Ni² , Co²’, Zn²', Al³' i Cr¹'. Ponieważ AUSj i Cr₂S₃ bardzo silnie hydrolizują (jako sole bardzo słabych zasad i podobnie słabego kwasu), jony Al¹⁺ i Cr³⁴ strącają się w postaci Alf OH), i CrfOHh.

Po sprawdzeniu całkowitości wytrącenia kationów 3 grupy, przystąpić możemy do oddzielenia 4 grupy. Środowiskiem reakcji jest nadal bufor amonowy, o tak dobranym stosunku stężeń jonów NH₄’ i cząsteczek N5 I₃, aby pH roztworu wynosiło około 8,5. Odczynnikiem strącającym jest 2M roztwór (NI l₄)₂CO,. Jeżeli stosowane przez nas odczynniki zasadowe nie zawierały lonów CO-i² , to po dodaniu (NH₄)₂C0₃ mamy prawo oczekiwać powstania białego osadu węglanów: BaCOi. SrCO; i CaCO,.

Przesącz pozostający po całkowitym oddzieleniu kationów 4 grupy, może zawierać już. tylko kationy 5 grupy, czyli: Mg²*, NH₄⁺, K¹ i Na*. Cechą charakterystyczną tej grupy kationów jest brak odczynnika grupowego.

Ogólnie możemy powiedzieć, że sole sodowe, potasowe i amonowe zdecydowanej większości anionów są bardzo dobrze rozpuszczalne, a przeprowadzenie tych kationów w związki trudno rozpuszczalne jest trudne do osiągnięcia. Uwagi te nie dotyczą jonu Mg²* - tworzy on kilka prostych związków dość trudno rozpuszczalnych.

Porównując środowiska wytrącania poszczególnych grup kationów, widzimy przejście od mocno kwaśnego (pH<0) dla 1 grupy, przez pH=0,5 dla 2 grupy, aż do łagodnie zasadowego (8<pH<8,5) dla 3 i 4 grupy.

5