B. Nirmtttko, faztateme stotoer. Warszawa 2007.
ISaN978-4tł «OS07-U.8,« bv WAłP2007
Zalecenia 113
8. (zaawansowane). Wybierz temat lekcji szkolnej z dobrze ci znanego przedmiotu. Zaprojektuj cztery lekcje na ten temat według teorii kształcenia wielostronnego: (a) opartą na przyswajaniu, (b) opartą na odkrywaniu, (c) opartą na przeżywaniu, (d) opartą na działaniu. Którą z tych lekcji przeprowadzisz najchętniej, a którą najmniej chętnie?
1. Traktuj uczenie się jako pracę. Nieczęsto jest lekkie i przyjemne, a jeszcze rzadziej przynosi uczniowi korzyść bezpośrednio i natychmiast. Jako praca nad sobą, uczenie się jest jednak najświetniejszym przygotowaniem do kariery zawodowej.
2. Staraj się, by zadania szkolne były odbierane przez uczniów jako własne i wyraźne. Staraj się o ich czytelne powiązanie z potrzebami uczniów. Zadania obce i niejasne są bowiem wykonywane gorzej, wolniej i z niepewnym skutkiem rozwojowym.
3. Do analizy celów uczenia się wykorzystuj taksonomie celów kształcenia.
W większości przypadków będzie to miara „na wyrost", która pozwoli ci wzbogacić kształcenie i nakreślić plany rozwoju osiągnięć uczniów.
4. Przyswajanie gotowej wiedzy jest w szkole niezbędne, ale nie powinno być jedyne. Dydaktyka tradycyjna, oparta na przyswajaniu, jest częścią dydaktyki współczesnej, lecz jej rola stopniowo maleje, w miarę jak dostęp do informacji staje się coraz powszechniejszy.
5. Popieraj różnorodność modeli uczenia się. Są modele dokładnie przeciwne twojemu i odmienne od większości w klasie, a mimo to skuteczne dla ich posiadacza. Zachęcaj młodzież do wypróbowania wszystkich modeli, od alfa do delta.
1. Nie odstępuj od dydaktyki dnia powszedniego! Radość uczenia się jest cenna, ale nie może trwać długo. Potrzebna jest praca i szacunek dla pracy. Jesteś osobą dającą przykład pracy, nie zaś sukcesów bez pracy.
2. Nie czyń szkoły ani ponurym więzieniem, ani zmechanizowaną fabryką, ani rajskim ogrodem. Te wszystkie metafory są zbyt jednostronne, by czerpać z nich wzory codziennej twórczej pracy nauczyciela i ucznia.
3. Nie zapominaj, że wyższe cele kształcenia opierają się na niższych. Nie ma postaw i umiejętności bez działań i wiadomości. Jednak uczeń nie musi stale
114 Rozdział J. tik pnebiegj uaeme się (zynnofctf zaczynać od nowa - systemy działań, umiejętności i sprawności podnoszą jakość dalszego uczenia się.
4. Nie przesadzaj z unowocześnianiem dydaktyki. Rezygnacja z uczenia się przez przyswajanie spowoduje wyjałowienie pozostałych dróg uczenia się. Odkrywanie, przeżywanie i działanie musi mieć podstawę w informacji o rzeczywistości.
5. Zrezygnuj z równego frontu uczenia się twoich uczniów. Ich modele uczenia się powinny być rozmaite. Klasa więcej osiągnie, idąc różnymi drogami, niż gdyby wszyscy musieli dostosować się do ciebie.