IMG14

foj**    ***JP <fjL<*!*    <** «f0    4* <iĘ* tffr Mfl d* ^    & «Nf ti* #F

Ulisses, łacińskie imię króla Itaki -» Odyseusza, syna —> La-ertesa i Antyklei, bohatera greckich mitów i legend.

Unl, etruska bogini, utożsamiana z rzymską boginią —> Ju-noną, żoną -> Jowisza, opiekunką małżeństw i rodzin oraz dziewcząt i kobiet. Patrz także Tinia.

Urania (‘niebiańska’), córka —> Zeusa i —> Mnemosyne, jedna z dziewięciu —> muz. Opiekunka astronomii i geometrii. Przedstawiana była z globusem w lewej dłoni, w prawej ręce trzymała kompas, za pomocą którego znaczyła ruchy gwiazd. Pokazywana też była z cyrklem i kulą.

Uranos (rz. Caelus, wym. Celus - ‘niebo’), pierwszy bóg, który wyłonił się z -» Chaosu i, wraz ze swą małżonką, —> Gają, objął panowanie nad światem. Natomiast w—> Teogonii (w. 126 n.) Hezjoda U. jest zarazem synem i mężem Gai. Dziećmi ich byli —»tytani, tytanidy, —> cyklopi i —»hekatonchejrowie (sturęcy). Przerażony widokiem swego potomstwa U. strącił wszystkich do —»Tartaru, z wyjątkiem najmłodszego tytana, -» Kronosa, który okaleczył ojca, a następnie pozbawił go tronu. Z krwi U. powstały —> erynie. Siódma planeta Układu Słonecznego, którą w 1781 r. odkrył angielski astronom F.W. Herschel, nosi imię greckiego boga, jest to Uran (Uranus). Patrz także Afrodyta, Alkyoneus, Briareus, Dione, Febe, Gyges, Hyper-borejczycy, Japet, Kojos, meliady, Merkury, Mnemosyne, Okeanos, Porfyrion, Reja, Tejsifone, Temida, Tethys.

Urania

Victoria patrz Wiktoria

Virbius, pierwotnie nazywał się -> Hipolit. Syn ateńskiego króla -> Tezeusza i -»Antiopy. Zakochała się w nim druga żona króla -> Fedra, która pragnęła go uwieść. Hipolit odtrącił ją, zrozpaczona Fedra oskarżyła go przed Teze-uszem o uwiedzenie, zażądała też, by król zabił go. Na prośbę Tezeusza jego ojciec -> Posejdon wysłał potwora, który spłoszył konie wiozące Hipolita, syn króla zginął. Według rzymskiej legendy ulitowała się nad młodzieńcem bogini -* Diana; poprosiła Eskulapa, by go wskrzesił. Później przeniosła Hipolita do gaju, w pobliżu -> Aricii, zmieniła jego wygląd i imię (Virbius). Rzymianie zaczęli czcić V. jako boga. Młodzieniec wybudował Dianie świątynię na płd. wschód od Rzymu, która istniała do czasów chrześcijańskich. Była to świątynia Diany Nemo-reńskiej w Aricii, w gaju koło Jeziora Nemoreńskiego. Historię losów V. opracował Owidiusz w -»Metamorfozach (ks. XV, w. 545 n.). Zdarza się, że V. utożsamia się z jego synem noszącym to samo imię.

Virtus, rzymska bogini męstwa wojennego; jego personifikacja. Często przedstawiano ją z -> Honor (Honor obywatelski), z nią też miała wspólną świątynię (Templum Honoris et Virtutis), zbudowaną w roku 101 p.n.e. przez Mariusza (156-86 p.n.e.), wodza i polityka rzymskiego. Jej samodzielna świątynia znajdowała się w Rzymie za Porta Capena. Na monetach z okresu cesarstwa zachowały się napisy świadczące o tym, że czczono V. w wielu postaciach, np. jako Dzielność Armii, Dzielność Rzymian czy Męstwo Żołnierzy. Patrz także Mars.