IMG70 (3)

Oprócz preparatów immunoglobulinowych zawierających całe cząsteczki przeciwciał, w klinice są stosowane preparaty modyfikowane, zawierające fragmenty F(ab’)₂ (przeciwciała pozbawione części Fc). np. Gamma--Venina. Fragmenty F(ab% cechuje krótki okres półtrwania we krwi (2-36 godzin: dla porównania, okres półtrwania przeciwciał zwykłych preparatów immunoglobulinowych wynosi około 3 tygodni), łatwo przenikają także do tkanek okołonaczyniowych. Wskazaniem do stosowania modyfikowanych preparatów immunoglobulin są ostre zakażenia bakteryjne i wirusowe (szczególnie wewnątrzszpitalne). Nie są one natomiast skuteczne, z powodu braku właściwości immunomodulujących. na przykład w małopłytkowości.

3.29.    -

3.30.    —d - B

Receptory dla fragmentu Fc przeciwciał IgG mają podobną budowę - należą do rodziny cząsteczek immunoglobulinopodobnych. Występują na wielu typach komórek, przede wszystkim żernych, takich jak makro-fagi i neutrofile. Pełnią różne funkcje, z których najistotniejszą jest ułatwienie eliminacji (najczęściej poprzez fagocytozę) drobnoustrojów chorobotwórczych. Receptory wiążące IgG uczestniczą również w innych zjawiskach:

•    regulują wytwarzanie przeciwciał

•    warunkują cytotoksyczność komórkową zależną od przeciwciał (ADCC)

•    ułatwiają prezentację antygenu

•    pośredniczą w stymulacji komórek układu odpornościowego i wydzielaniu przez nie mediatorów zapalnych, w tym cytokin. i związków toksycznych dla mikroorganizmów.

Poniżej przedstawiono najważniejsze właściwości poszczególnych receptorów dla fragmentu Fc przeciwciał IgG.

FcyRI: wiąże znacznie silniej, w porównaniu z dwoma pozostałymi typami, przeciwciała IgG. nawet jeśli krążą one w postaci wolnej.

FcyRII: jest najpowszechniej występującym receptorem dla IgG: występuje m.in. na limfocytach B - uczestniczy w zwrotnym hamowaniu wytwarzania przeciwciał przez te komórki.

FcyRIII: występuje w dwóch odmianach (A i B), kodowanych przez niezależne geny: jest charakterystycznym markerem komórek NK (na których istnieje w wariancie A), pozwalającym odróżnić te komórki od

innych limfocytów: obecna na neutrofilach forma FcyRIIIB ma oligo-sacharydy zawierające mannozę i w związku z tym może bezpośrednio wiązać obecne na powierzchni bakterii lektyny i indukować fagocytozę z pominięciem IgG.

3.31. -c e

Wybrana literatura ]

1.    Casadevall A. Passive antibody therapies: progress and continuing challenges. Clin. Immunol. 93. 5-15. 1999.

2.    Doody G.M., Dempsey P.W.. Fearon D.T. Actiyation of B lymphocytes: integrating signals from CDI 9, CD22 and FcyRIib 1. Corr. Opin. Immunol. 8. 378-382. 1996.

3.    Gregorek FI. Swoiste przeciwciała w podklasach IgG i ich rola biologiczna. Pol. J. Immunol. 20 supl. 2. S31-S45. 1995.

4.    Madaliński K. Aktywność efektorowa przeciwciał. Pol. J. Immunol. 20 supl. 2. S17-S29. 1995.

5.    Murakami M.. Honjo T. lnvolvement of B-1 cells in mucosal immunity and autoimmunity. Immunol. Today 16. 534-539. 1996.

6.    Rajewsky K. Clonal selection and leaming in the antibody system. Naturę 381. 751-758. 1996.

7.    Stavnezer J. Immunoglobulin dass switching. Curr. Opin. Immunol. 8. 199-205. 1996.

8.    Turner M. Antibodies and their receptors. w: Irnmuńológy. red. I. Roitt. J. Brostoff. D. Małe. Mosby. Londyn. 1996 (wyd. 4), str. 4.1-4.12.

9.    Yu Z.. Lennon V.A. Mechanism of intravenous immune globulin therapy in antibody- mediated diseases. N. Engl. J. Med. 340. 227-228. 1999.