Przeżywane emocje, dylematy moralne i uczucia to stany, które demokratyzują wszystkich ludzi. Każdy przeżywa momenty lęku, bezradności, osamotnienia, zwątpienia oraz zadowolenia, szczęścia-i chwały... Odczucie bólu albo radości — jest sprawą indywidualną i przeżywaną według własnej skali, której wymiary nie są ani lepsze, ani gorsze. Są własne.
Dobrze jeżeli można się nimi podzielić i znaleźć zrozumienie. Lekceważenie, kpina, bagatelizowanie i inne tego typu zachowania mogą powodować „odwrócenie" się dziecka od własnych emocji, poczucie niższej wartości i'zagubienie...
Drama uczy może najważniejszej sprawy w edukacji dorastającego człowieka: samowiedzy, rozumienia siebie i innych na poziomie emocji i uczuć. Jak uczy nas Historia to zazwyczaj wielkie emocje i uczucia są pretekstem wielkich wydarzeń kultury i sztuki tego świata. I one też decydują o życiu każdego człowieka!
Drama rozwija wyobraźnię i inteligencję inter- i intrapsychiczną.
Oto kilka przykładów wykorzystania dramy na lekcjach:
1) pretekstem jest obraz np. „Krzyk” Muncha. Uczniom stawiamy pytanie o możliwe wyjaśnienia dlaczego ta kobieta krzyczy. W grupach — przygotowywana jest odpowiedź, w postaci scenki do odegrania.
2) pretekstem jest jakiekolwiek zdanie — zakończenie. Uczniowie mają dopisać początek historyjki i odegrać scenki. Np. etiuda o zakończeniu „A to pech”.
3) lub odwrotnie, znany jest początek historii, np. dziewczyna siedzi smutno wpatrzona w sufit, grupa biedaków żebrze na dworcu...
Dostałeś numer telefonu DO BARDZO WAŻNEJ OSOBY, która każdemu spełnia jego życzenia. Wykręcasz numer, odzywa się automatyczna sekretarka: tu numer... po usłyszeniu sygnału masz 2 minuty na wypowiedzenie swoich życzeń.-
4) pretekstem jest hasło, np. Narodziny Człowieka. Uczniowie — w grupach, przygotowują własne interpretacje rozwiązania zadanego tematu. Odegranie może być z użyciem tylko ekspresji pozawerbalnej (pantomima), z użyciem słów, okrzyków, z wykorzystaniem (bądź nie) rekwizytów.
5) pretekstem może .być konkretne wydarzenie — według scenariusza historycz- . nego lub literackiego. Potraktowane z zachowaniem „prawdziwego scenariusza" lub sparafrazowane czy kreujące spotkania niemożliwe (spotkania postaci historycznych czy bohaterów literackich z innych epok, utworów).
Parafraza:
Rozmowa Julii z Romkiem. Julia mówi słowami Szekspira, Romek konwersuje z nią językiem współczesnego chłopaka.
6) z wykorzystaniem wiedzy o danej epoce i życiu człowieka.
Spotkania niemożliwe — podróże w czasie i przestrzeni: Spotkanie Kolumba z kosmonautą szykującym się do kolejnego lotu w NASA. Spotkanie nastolatków z np. XV i XX wieku i rozmowy o rodzicach i świecie.
7) dramę można znakomicie połączyć z muzyką i wizualizacją.
IX Symfonia Bethoveena — przedstawcie ruchome obrazy (rzeźby) oddające nastrój i dynamikę muzyki.
Grupa stoi- na środku sali. Wyobraźcie sobie, że wszyscy jesteśmy na polanie. Każde z nas idzie w swoją stronę, ma do przejścia swoją drogę. Symboliczne 30 kroków. Przejdź je wyobrażając sobie dokąd idziesz, jaka jest twoja droga, kim jesteś?
Każde ćwiczenie trzeba koniecznie podsumować i zweryfikować zmiany W osobistych założeniach:
• Zamiast tego proponuję rozwijać pytania typu: co czułeś? jakie były twoje myśli? co było najtrudniejsze? czy to było poruszające? czy pozwoliło ci to lepiej zrozumieć...?
• w zasadzie nie powinno się używać pytania „Dlaczego” — gdyż jest to pytanie kierowane do intelektu.
• kiedy dzieci referują trudności w wyobrażeniu sobie pewnego obrazu lub mają kłopoty z nazywaniem emocji, uczuć, które odczuwają — proponuję pomagać pytaniami: a co by to było, jakbyś wiedział? a co by to było jakbyś mógł ten stan nazwać? Jeżeli nie możesz sobie wyobrazić — to wyobraź sobie, że sobie wyobrażasz...
Zaproszenie do wniknięcia w świat swoich emocji, myśli, wrażeó — to najważniejsza faza pracy dramą!